Ngày 22-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố quyết định rút Mỹ khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) vào cuối năm 2026. Ông Trump cho rằng tổ chức này đang theo đuổi các giá trị không phù hợp với chính sách “nước Mỹ trước tiên” mà ông đang thực hiện. Đây không phải lần đầu tiên Mỹ thực hiện động thái này, vì trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ cũng đã rút khỏi UNESCO và sau đó được nối lại dưới thời Tổng thống Joe Biden. Việc rút khỏi tổ chức này sẽ có hiệu lực từ ngày 31-12-2026.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly lý giải rằng quyết định của ông Trump xuất phát từ việc UNESCO ủng hộ các giá trị văn hóa và xã hội mang tính chia rẽ, điều mà người dân Mỹ không chọn. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cho rằng việc tiếp tục là thành viên của UNESCO không phục vụ lợi ích quốc gia của Mỹ vì tổ chức này đang thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu và các chương trình nghị sự có tính ý thức hệ mà trái ngược với chính sách đối ngoại của Mỹ.
Tổng Giám đốc UNESCO, bà Audrey Azoulay, bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về quyết định của Tổng thống Trump, nhưng cũng cho biết rằng điều này đã được dự đoán và UNESCO đã chuẩn bị cho tình huống này. Bà Azoulay cũng nhấn mạnh rằng Mỹ chỉ đóng góp khoảng 8% vào ngân sách của UNESCO, và tổ chức này đã đa dạng hóa nguồn tài trợ của mình.
Về phía UNESCO, tổ chức này cho biết rằng việc Mỹ rút khỏi tổ chức sẽ ảnh hưởng đến một số chương trình được Washington tài trợ. Các hoạt động và dự án của UNESCO có thể bị ảnh hưởng do sự tham gia và hỗ trợ tài chính từ Mỹ.
Không chỉ có phản ứng từ Mỹ và UNESCO, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng lên tiếng về vấn đề này. Ông Macron viết trên mạng xã hội X rằng: “Chúng tôi kiên định ủng hộ UNESCO, người bảo vệ phổ quát của khoa học, đại dương, giáo dục, văn hóa và di sản thế giới”. Ông Macron cũng nhấn mạnh rằng việc Mỹ rút lui sẽ không làm suy giảm cam kết của Pháp đối với những người đang đấu tranh vì các giá trị này.
Như vậy, quyết định của Tổng thống Trump về việc rút Mỹ khỏi UNESCO đã gây ra nhiều phản ứng từ các bên liên quan, cũng như trên toàn cầu. Một số bên ủng hộ quyết định này với quan điểm về chính sách ưu tiên nước Mỹ, trong khi những người khác bày tỏ sự tiếc nuối và cam kết tiếp tục ủng hộ các giá trị và hoạt động của UNESCO.