Việc bỏ giấy phép xây dựng với nhà riêng lẻ đang gặp nhiều khó khăn do thiếu quy hoạch chi tiết và công nghệ quản lý đô thị. Trong khi đó, các dự án bất động sản có thể giảm bớt thủ tục này để tránh tình trạng tham nhũng.
TP HCM đang xem xét cho phép người dân đăng ký xây dựng thay vì phải xin cấp phép tại các khu vực có quy hoạch rõ ràng. Động thái này được đưa ra sau yêu cầu của Thủ tướng về cắt giảm thủ tục hành chính không cần thiết.
Theo quy định hiện hành, hai nhóm công trình phải thực hiện cấp phép xây dựng gồm dự án bất động sản và nhà riêng lẻ trong khu dân cư ở đô thị. Tuy nhiên, việc miễn cấp phép hay chuyển đổi sang đăng ký xây dựng với nhà ở riêng lẻ còn nhiều khó khăn.
Khó khăn trong quản lý đô thị
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM, cho biết năm 2018, TP HCM từng thí điểm miễn giấy phép xây dựng với nhà riêng lẻ tại phường Tân Quy, quận 7. Tuy nhiên, việc thí điểm không thể triển khai do thiếu quy hoạch chi tiết.
Theo ông Châu, rào cản lớn nhất hiện nay là quy hoạch chi tiết chưa phủ kín toàn đô thị. Tại nhiều nước trên thế giới, giấy phép xây dựng không cần thiết vì họ có nền tảng quy hoạch và quản lý đô thị vững chắc.
Bất động sản khu vực trung tâm TP HCM
Ông Lê Quốc Kiên, chuyên gia bất động sản, nhìn nhận nếu người dân chỉ đăng ký xây dựng mà không có khâu thẩm tra trước, rủi ro về pháp lý khi hậu kiểm rất cao. Việc xử lý sai phạm cũng phức tạp và tốn nguồn lực.
Ông Lê Văn Thịnh, nguyên Trưởng phòng Giám định, Cục Giám định Nhà nước về chất lượng công trình xây dựng, cho rằng bỏ giấy phép với các công trình riêng lẻ sẽ dẫn đến nguy cơ gia tăng vi phạm và tranh chấp.
Để việc miễn giấy phép xây dựng khả thi, các chuyên gia kiến nghị cần hoàn thiện quy hoạch, quản lý đô thị và tăng áp dụng công nghệ số.
Bất động sản trung tâm Hà Nội
Giải pháp cho dự án bất động sản
Với các dự án bất động sản đã có quy hoạch chi tiết, các chuyên gia ủng hộ đề xuất giảm thủ tục cấp phép xây dựng. Ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng giám đốc Công ty Bất động sản Lê Thành, cho rằng các bước trong quy trình cấp phép hiện nay có nội dung tương tự và lặp lại.
Ông Lê Hoàng Châu cũng nhìn nhận thủ tục cấp phép xây dựng hiện còn nhiều bất cập và cần loại bỏ các giấy phép con để hạn chế cơ chế xin – cho.
Mới đây, Bộ trưởng Xây dựng yêu cầu rà soát, sửa đổi quy định để giảm thủ tục cấp phép xây dựng cho công trình đã có quy hoạch chi tiết hoặc thiết kế đô thị được duyệt.