Định vị Trái Đất trong không gian không đơn thuần chỉ dựa vào hệ thống GPS như nhiều người thường nghĩ. Trên thực tế, để xác định vị trí của hành tinh chúng ta trong vũ trụ, các nhà thiên văn học sử dụng kính viễn vọng vô tuyến để bắt tín hiệu phát ra từ các hố đen siêu lớn nằm ở trung tâm của các thiên hà xa xôi. Những tín hiệu vô tuyến này, sau hàng triệu năm ánh sáng di chuyển qua không gian, cuối cùng đến được Trái Đất và đóng vai trò như một ‘mốc tọa độ’ giúp các nhà khoa học xác định được chuyển động, vị trí và tốc độ quay của hành tinh.
Thông qua kỹ thuật trắc địa vô tuyến, những tín hiệu yếu ớt từ vũ trụ được đồng bộ hóa từ một mạng lưới kính viễn vọng trải rộng trên khắp thế giới. Dữ liệu thu được từ quá trình này không chỉ cực kỳ chính xác mà còn là nền tảng cho các hệ thống định vị toàn cầu (GPS), điều导航 hàng không, hỗ trợ theo dõi chuỗi cung ứng và các giao dịch tài chính quốc tế.
Tuy nhiên, sự phát triển không ngừng của các thiết bị không dây như Wifi, smartphone và mạng 5G, 6G đang đặt ngành khoa học tiên tiến này trước một thách thức lớn. Sự bùng nổ của các thiết bị tiêu dùng đang dần chiếm dụng nhiều dải phổ vô tuyến, gây ra sự nhiễu loạn nghiêm trọng đến tín hiệu thiên văn học vốn dĩ rất yếu ớt.
Sự can nhiễu từ các tín hiệu nhân tạo trên Trái Đất, vốn mạnh hơn tín hiệu từ vũ trụ tới hàng triệu lần, đang làm mờ hoặc che khuất những tín hiệu mà kính viễn vọng cần thu nhận. 심지어 các tần số từng được dành riêng cho nghiên cứu thiên văn cũng đang bị rò rỉ tín hiệu từ các thiết bị điện tử hoặc bị phân bổ lại cho mục đích thương mại.
Tình hình này đe dọa nghiêm trọng đến độ chính xác mà khoa học vũ trụ cần đạt được để duy trì các dịch vụ hiện đại mà xã hội đang phụ thuộc. Trước tình thế này, giới khoa học đang đề xuất thiết lập các ‘vùng im lặng vô tuyến’, nơi tín hiệu điện tử bị hạn chế nghiêm ngặt, hoặc xây dựng cơ chế bảo vệ các tần số dành riêng cho nghiên cứu thiên văn.
Phổ vô tuyến hiện được quản lý theo từng quốc gia, điều này khiến việc tìm kiếm một giải pháp toàn cầu trở nên khó khăn. Trong bối cảnh công nghệ không dây tiếp tục phát triển mạnh mẽ, việc nâng cao nhận thức cộng đồng và xây dựng chính sách quản lý phổ sóng hợp lý là điều cấp thiết.
Nếu không có những giải pháp hiệu quả, khả năng con người thu thập và phân tích dữ liệu vũ trụ một cách chính xác sẽ bị đe dọa. Từ đó, bức tranh vũ trụ mà con người vẽ nên có thể sẽ bị nhiễu sóng bởi chính những tiện nghi hiện đại chúng ta đang sử dụng mỗi ngày.