Ẩm thực không chỉ là sự kết hợp giữa nguyên liệu và kỹ thuật, mà còn là một sân khấu nơi sản vật địa phương được tái hiện qua bàn tay tinh tế, sự sáng tạo và khả năng kể chuyện duy mỹ của người đầu bếp. Không chỉ là sự hòa quyện của hương vị, ẩm thực còn là một hình thức kể chuyện đầy xúc cảm. Mỗi nguyên liệu, mỗi cách chế biến đều phản ánh nhịp điệu của thiên nhiên và tâm tình của con người trong từng mùa.

Khi nhắc đến ẩm thực, chúng ta thường hình dung về những món ăn truyền thống với hương vị đặc trưng của từng vùng miền. Tuy nhiên, trong quá trình phát triển không ngừng của ẩm thực đương đại, các đầu bếp đã không ngừng sáng tạo và đổi mới để mang đến những trải nghiệm vị giác mới mẻ cho thực khách. Một trong những ví dụ điển hình là sự xuất hiện của thịt cừu trong nhiều món ăn Việt Nam.

Thịt cừu khi bước vào bếp Việt đã trở thành chất liệu để các đầu bếp thử nghiệm kỹ thuật, pha trộn văn hóa và kể lại câu chuyện địa phương bằng một ‘ngôn ngữ’ ẩm thực mới mẻ. Sự mềm mại xen chút táo bạo của loại thịt đỏ này, khi được kết hợp với gia vị, thảo mộc và cách chế biến thuần Việt, tạo nên trải nghiệm vị giác vừa thân thuộc, vừa bùng nổ vị giác đến bất ngờ. Chẳng hạn, phở xào thịt cừu tại ST25 by Koto là một món ăn như vậy. Món ăn này mở đầu hành trình vị giác bằng sự tinh tế, chậm rãi và tràn đầy ẩn ý.

Từng sợi phở được áp chảo khéo léo để đạt độ cháy cạnh và giữ trọn sự dai mềm tự nhiên, sau đó nhẹ nhàng ôm lấy những lát thịt cừu tẩm ướp chao mềm rục, thơm bùi. Cùng một nguyên liệu, nhưng bánh xèo thịt cừu lại là cú xoay mình ngoạn mục trên bản đồ vị giác. Thay vì sử dụng nhân thịt và giá đỗ truyền thống, món bánh này chọn phủ lên bề mặt tôm săn, thịt cừu mềm và một phần cảm hứng taco.

Sự xuất hiện của thịt cừu trong bếp Việt không chỉ là một thử nghiệm nguyên liệu, mà còn phản ánh tinh thần cởi mở và khát vọng đổi mới của ẩm thực đương đại. Giữa dòng chảy toàn cầu hóa, những biến tấu này là minh chứng cho khả năng thích ứng và sáng tạo không giới hạn của các đầu bếp Việt, khi họ không ngừng viết tiếp câu chuyện ẩm thực quê hương bằng sản vật tự nhiên nhưng vẫn giữ trọn hồn cốt địa phương.

Không chỉ có thịt cừu, nhiều nguyên liệu khác cũng được các đầu bếp sử dụng để tạo ra những món ăn mới mẻ và hấp dẫn. Chẳng hạn, bánh mì Autograph là một tuyên ngôn rõ ràng nhất cho sự sáng tạo vượt bậc. Trong chiếc baguette thủ công giòn rụm, phần nhân là tổ hợp của thịt bò Black Angus băm nhuyễn cuộn lá lốt, phô mai xông khói, gan ngỗng, cùng rau thơm, ớt tươi và đồ chua.

Bún chả lâu đã gắn liền với hình ảnh bếp than hồng, miếng thịt xém cạnh và bát nước mắm pha vừa vặn, làm say lòng biết bao thực khách. Nhưng giữa dòng chảy sáng tạo không ngừng của ẩm thực đương đại, món ăn quen thuộc này đã được các đầu bếp nâng tầm với một phiên bản phá cách nhưng vẫn đầy lôi cuốn: bún chả tacos. Tinh thần ấy tiếp tục được thổi vào món bún thịt nướng, một biểu tượng ẩm thực miền Nam.

Lớp bún trắng tươi được phủ lên bởi thịt ba chỉ nướng than thơm lừng và chả giò giòn rụm, đi kèm rau sống, đồ chua và nước mắm pha theo công thức đặc trưng. Nếu những món ăn truyền thống là nơi lưu giữ ký ức, thì phở xào bò Wagyu A4 Satsuma chính là nhịp cầu kết nối giữa cũ và mới. Vẫn là sợi phở mềm mượt, vẫn là nước dùng đậm đà, nhưng nay được xào nhanh tay cùng sốt bí truyền, ăn kèm thăn bò Wagyu A4 áp chảo vừa chín tới, lòng đỏ trứng óng ánh tan nhẹ trong miệng, làm nên một bản giao hưởng hương vị đầy tinh tế và khơi dậy cảm giác thân thuộc mà vẫn khiến người thưởng thức không khỏi ngỡ ngàng.

Sự ngỡ ngàng đó tiếp tục mở ra trong cà ri miso mít vàng và lá lốt chiên giòn – một món chay đầy sáng tạo và quyến rũ. Mít và nấm được hầm mềm trong nước cà ri pha miso, mang theo vị ngọt lành, bùi béo và thoảng hương lên men nhẹ của tương Nhật. Từ bún, phở, đến cà ri, mỗi món đều là một lát cắt của ẩm thực Việt được tái định nghĩa. Không chỉ là sự phá cách trong nguyên liệu hay kỹ thuật, đó còn là tinh thần tìm tòi không ngừng nghỉ để thổi làn gió mới vào từng món quen, để mỗi lần thưởng thức là một lần đối thoại giữa ký ức và hiện tại.

Giữa hành trình ẩm thực đa sắc, sò điệp áp chảo tại LAVA – nhà hàng biểu tượng của InterContinental Phú Quốc, hiện lên như một nốt nhạc dịu êm để lại dư âm sâu lắng. Không cần quá nhiều thành phần, món sò điệp áp chảo chỉ dựa vào ba nhân tố chính: sò điệp, kem bí đỏ và thạch gừng. Sau những nốt bổng của thịt và lửa, vị giác tìm kiếm một nốt trầm dịu dàng khép lại bản giao hưởng ẩm thực. Và món tráng miệng từ dứa, dừa, cùng chút cà phê đã dệt nên khúc vĩ thanh hoàn hảo ấy.

Việt Nam là một quốc gia có bờ biển dài, với nhiều sản vật quý giá và cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Không chỉ là điểm đến du lịch hấp dẫn, Việt Nam còn là cái nôi của nhiều làng nghề truyền thống. Một trong những nghề truyền thống đặc trưng của các vùng ven biển là nghề làm nước mắm, một di sản quý giá đã được lưu giữ và không ngừng phát triển qua thời gian.

Nước mắm không chỉ là một gia vị không thể thiếu trong bữa cơm gia đình Việt, mà còn là sản phẩm xuất khẩu mang lại thu nhập cho nhiều người dân ven biển. Quá trình làm nước mắm đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ của người thợ, bắt đầu từ việc lựa chọn nguyên liệu tươi ngon, sơ chế, ướp cho đến quá trình ủ mắm. Mỗi bước đều cần được thực hiện cẩn thận để tạo ra sản phẩm nước mắm chất lượng và hương vị đặc trưng.

Đặc biệt, mỗi vùng miền ven biển ở Việt Nam có cách làm nước mắm riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú trong sản phẩm này. Ví dụ, nước mắm Phú Quốc là một trong những sản phẩm nổi tiếng với hương vị đậm đà và chất lượng cao. Nước mắm được làm từ cá cơm và muối, sau đó được ủ trong những thùng gỗ lớn để tạo ra hương vị đặc trưng.

Quá trình làm nước mắm cũng thể hiện sự sáng tạo và đổi mới của người Việt. Ngày nay, nhiều cơ sở sản xuất nước mắm đã áp dụng các công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng và sản lượng sản phẩm. Tuy nhiên, vẫn giữ được những giá trị truyền thống và hương vị đặc trưng của nước mắm Việt Nam.

Với những giá trị văn hóa và kinh tế mà nghề làm nước mắm mang lại, nhiều nghệ nhân và người dân ven biển đã và đang nỗ lực để bảo tồn và phát triển nghề truyền thống này. Nước mắm không chỉ là một sản phẩm gia vị, mà còn là một phần quan trọng của văn hóa và lịch sử Việt Nam, thể hiện sự khéo léo, tỉ mỉ và sáng tạo của người Việt.

Ngày 25/7, Hội nghị Bứt phá xuất khẩu 2025 đã diễn ra với sự tham gia của các doanh nghiệp và chuyên gia trong lĩnh vực xuất khẩu. Tại đây, ông Nguyễn Trung Dũng, Tổng Giám đốc Công ty DH Food, đã chia sẻ về những khó khăn và cơ hội trong việc xuất khẩu nông sản Việt Nam.

Ông Dũng cho biết xuất khẩu là một bài toán cực khó, đặc biệt đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa trong lĩnh vực nông sản Việt. Kể từ khi thành lập vào năm 2016, DH Food đã phải đối mặt với nhiều khó khăn khi đưa nông sản Việt ra thị trường nước ngoài. Ban đầu, công ty đã lựa chọn tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế để quảng bá sản phẩm, tuy nhiên chi phí cao và hiệu quả không như mong đợi.

Tuy nhiên, kể từ khi sử dụng nền tảng bán hàng của Amazon, DH Food đã có thể cung cấp dữ liệu chi tiết về sản phẩm, doanh số, xu hướng tiêu dùng toàn cầu… và tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí. Ông Dũng cũng cho biết rằng ban đầu, nhiều người tiêu dùng quốc tế trên Amazon chưa biết đến gia vị Việt Nam như muối tôm Tây Ninh, muối chanh Nha Trang, nhưng với sự phổ biến của ẩm thực Việt như phở, bún bò Huế, bún chả, bánh mì, người tiêu dùng đã bắt đầu tìm hiểu và mua sản phẩm.

Ông Dũng đề xuất doanh nghiệp nên kể câu chuyện ẩm thực Việt ngay trên Amazon để gia tăng nhận diện và kéo theo nhu cầu các sản phẩm gia vị đi kèm. “Đây là cơ hội lớn để đưa gia vị và nông sản Việt Nam tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng toàn cầu. Chúng tôi không chỉ bán muối tôm hay mắm tỏi, mà là bán một phần của ẩm thực Việt Nam”, ông Dũng nói.

Cũng tại sự kiện, bà Sao Lonsdale, CEO Lixibox, khẳng định rằng để đưa sản phẩm Việt Nam ra thế giới, không có lựa chọn nào khác ngoài việc thực sự làm thương hiệu. Theo bà, người bán Việt Nam sẽ gặp bất lợi nếu chỉ trông chờ vào kỹ năng bán hàng, tìm nguồn hàng hay khai thác thị trường ngách, bởi các đối thủ – đặc biệt từ Trung Quốc – có ưu thế vượt trội về giá thành và quy mô sản xuất.

Tiến sĩ Đinh Hùng Cường, Viện Hóa học nước biển Fukuoka (Nhật Bản), cũng chia sẻ về bí quyết để nâng giá trị cho nông sản Việt qua câu chuyện quả xoài Miyazaki được người Nhật bán với giá tới 2,5 triệu đồng. Ông cho biết rằng vấn đề không nằm ở thương hiệu mà nằm ở “câu chuyện”. Người Nhật Bản thường không quảng cáo rầm rộ trên ti vi, nhưng họ quảng cáo ngầm và họ rất chăm chút cho sản phẩm của mình.

Các chuyên gia khẳng định rằng Việt Nam thừa sức sản xuất nông sản chất lượng, thậm chí tốt hơn Thái Lan hay Hàn Quốc. Ngành ẩm thực và nông sản Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với thế giới. Song, để làm được điều đó, doanh nghiệp phải xác định rõ điều cốt lõi: không phải sản phẩm tốt là đủ, mà phải là sản phẩm phù hợp, đúng khẩu vị, đúng thời điểm, đúng câu chuyện người tiêu dùng muốn nghe.

Một vị khách Nhật Bản gần đây đã tạo ra một sự tương đồng thú vị giữa món tráng miệng truyền thống của Việt Nam và ẩm thực Nhật Bản, khiến cho cộng đồng mạng cảm thấy thú vị và đồng tình. Khi thưởng thức món caramen tại một quán cà phê ở Hà Nội, chàng trai Nhật Bản này đã bị chinh phục bởi hương vị đặc trưng của món ăn này.

Anh ta đã so sánh lớp đường thắng và bánh flan trong món caramen giống như sự kết hợp giữa sashimi và tương shoyu, hai thành phần không thể thiếu nhau trong ẩm thực Nhật Bản. Sashimi là món ăn Nhật Bản được làm từ cá tươi sống được cắt thành lát mỏng, thường được phục vụ với tương shoyu để tăng thêm hương vị. Tương tự, lớp đường thắng và bánh flan trong món caramen cũng tạo nên một sự kết hợp tương phản nhưng hài hòa về hương vị.

Món caramen tại Hà Nội là một món tráng miệng phổ biến được làm từ trứng, sữa và đường, với lớp caramel nâu sẫm bên dưới. Hương vị của món ăn này là sự kết hợp giữa cái béo và ngọt của bánh flan và cái ngọt sâu, hơi đắng nhẹ của lớp caramel. Sự kết hợp này đã tạo nên một hương vị vô cùng dễ chịu và lôi cuốn.

Cách so sánh của chàng trai Nhật Bản đã cho thấy sự tinh tế và chiều sâu của ẩm thực Việt Nam. Ẩm thực Việt không chỉ ngon, mà còn có sự kết hợp tương phản mà hài hòa, như bánh mì giòn ngoài mềm trong, như nước mắm chua cay mặn ngọt, hay như món caramen này vậy. Chỉ là một món tráng miệng nhỏ giữa một buổi cà phê chiều, nhưng lại khiến hai vị khách Nhật nhớ mãi.

Nhờ sự tương đồng này, chúng ta có thêm một góc nhìn thú vị về sự hòa quyện – không chỉ trong món ăn, mà còn trong cách ẩm thực Việt chạm tới lòng người. Caramel là một loại món tráng miệng phổ biến trên toàn thế giới, và sự biến thể của nó trong ẩm thực Việt Nam là một ví dụ điển hình về sự đa dạng và phong phú của ẩm thực.

Sự tương đồng giữa ẩm thực Việt Nam và Nhật Bản không chỉ dừng lại ở món caramen. Cả hai nền ẩm thực đều có sự kết hợp giữa các nguyên liệu và hương vị khác nhau để tạo nên một hương vị đặc trưng. Điều này cho thấy rằng, mặc dù có sự khác biệt về văn hóa và địa lý, nhưng ẩm thực của cả hai quốc gia đều có sự tương đồng và đa dạng.