Chính phủ đã thực hiện sửa đổi Nghị định 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh và xuất khẩu gạo, với kỳ vọng tạo ra một môi trường kinh doanh minh bạch và lành mạnh. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả của chuỗi giá trị lúa gạo và tăng thu nhập cho nông dân. Sau 7 năm triển khai, Nghị định 107 đã có tác động tích cực đến hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo. Tuy nhiên, quá trình thực thi cũng đã bộc lộ một số vấn đề cần được sửa đổi. Năm 2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 01/2025/NĐ-CP sửa đổi một số điều của Nghị định 107 về kinh doanh và xuất khẩu gạo.

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Thanh Hải cho biết, Bộ Công Thương đã nhiều lần họp và tổ chức hội thảo để lấy ý kiến về dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 107. Qua đó, Bộ đã cập nhật và điều chỉnh các quy định để phù hợp với tình hình thực tiễn, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và xuất khẩu gạo.

Lúa gạo là ngành sản xuất quan trọng của Việt Nam, tạo sinh kế cho hàng chục triệu nông dân. Những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong sản xuất lúa gạo, góp phần bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và giữ vững vị trí là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, ngành hàng lúa gạo Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là khó khăn nội tại về chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa gạo thiếu tính bền vững.

Giới chuyên gia nhận định, vấn đề cốt lõi là tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác điều hành xuất khẩu gạo, thúc đẩy tiêu thụ lúa gạo hàng hóa cho người dân với giá có lợi nhất. Để mở rộng thị trường xuất khẩu, TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp và Thương mại (Bộ Công Thương), cho rằng ngành lúa gạo Việt Nam cần dịch chuyển mạnh mẽ sang các dòng sản phẩm có giá trị gia tăng cao như gạo hữu cơ, gạo thơm, gạo Japonica sạch, phát thải thấp.

Xuất khẩu gạo đang đối diện với những quy định kỹ thuật ngày càng khắt khe từ các nước nhập khẩu. Việc Nhà nước và các hiệp hội, ngành hàng chủ động đàm phán cấp Chính phủ, xây dựng hàng rào kỹ thuật ngược và hỗ trợ doanh nghiệp bằng các công cụ phòng vệ thương mại sẽ giúp tạo ‘lá chắn’ bảo vệ cho hạt gạo Việt. Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, Bộ và các địa phương đang đẩy nhanh việc thực hiện Đề án 1 triệu héc ta chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp để có nguồn cung gạo chất lượng cao và bền vững.

Giới chuyên gia dự báo, xuất khẩu gạo năm 2025 sẽ giảm cả lượng và giá so với năm 2024. Vì vậy, việc duy trì thị phần tại các thị trường truyền thống, tập trung vào phân khúc chất lượng cao được xem là giải pháp then chốt để giữ vị thế của gạo Việt. Trong hơn 1 tháng qua, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam luôn duy trì đà tăng nhẹ. Gạo Việt Nam giữ được giá xuất khẩu cao nhờ lợi thế gạo thơm và gạo chất lượng cao chiếm tỷ trọng lớn. Tuy nhiên, 2 tháng đầu năm 2025, giá gạo xuất khẩu liên tục giảm đã tác động mạnh đến thị trường lúa gạo trong nước. Do vậy, việc thực hiện các giải pháp kiểm soát thu mua, dự trữ, xuất khẩu gạo góp phần làm lành mạnh thị trường cấp thiết hơn bao giờ hết.

Hãng mỹ phẩm Huda Beauty mới đây đã cho ra mắt sản phẩm dầu son Faux Filler Lip Oil, đánh dấu sự hợp tác với nghệ sĩ Saint Levant. Sản phẩm này lấy cảm hứng từ trái kalamantina của Palestine và đã gây ra sự sốt ruột trên mạng xã hội sau khi ra mắt phiên bản giới hạn, hiện đã bán hết. Người hâm mộ đang eagerly chờ đợi sản phẩm được tung ra lại.

Với mục đích kết nối văn hóa và hỗ trợ các tổ chức bảo tồn nông nghiệp Palestine, Huda Beauty đã chọn nghệ sĩ Saint Levant làm gương mặt đại diện cho chiến dịch quảng cáo này. Saint Levant, với 背景 là người Palestine, cùng với di sản văn hóa và phong cảnh nông nghiệp phong phú của đất nước, sẽ giúp nâng cao nhận thức về vấn đề bảo tồn nông nghiệp tại đây. Một phần doanh thu từ việc bán sản phẩm Faux Filler Kalamanita Jelly Oil sẽ được quyên góp cho các tổ chức bảo tồn nông nghiệp Palestine.

Chiến dịch hình ảnh cho sản phẩm này bao gồm người sáng lập Huda Beauty, Huda Kattan, cùng với Saint Levant, xuất hiện với một chiếc xe màu cam tràn ngập trái kalamantinas. Đây là biểu tượng của sự liên kết lịch sử của trái cây này với Palestine. Trong bối cảnh an ninh lương thực của Palestine đang bị đe dọa, Saint Levant cho biết sự hợp tác này là cách của họ để nâng cao nhận thức và hỗ trợ.

Sản phẩm dầu son đã bán hết này mang lại hiệu ứng bóng giống như sản phẩm Faux Filler Lip Oil gốc, nhưng với hương cam quýt và màu coral nhẹ. Sản phẩm được bào chế với peptide và squalane, hứa hẹn mang lại độ ẩm và sự mềm mịn tức thời cho môi. Mặc dù sản phẩm phiên bản giới hạn không còn available trên trang web của thương hiệu, người hâm mộ đang hy vọng màu son này sẽ được bán lại trong tương lai gần.

Vinamilk – ‘Mở khóa tự nhiên’ để phát triển bền vững

Trong hành trình tìm kiếm sự phát triển bền vững, Vinamilk đã chứng minh rằng ngay cả những vùng đất không thuận lợi cũng có thể trở thành cơ hội để tạo ra giá trị xanh. Với triết lý ‘mở khóa tự nhiên’, Vinamilk đã xây dựng thành công các trang trại bò sữa tại những vùng đất khắc nghiệt, biến điều kiện khó khăn thành lợi thế.

“Chúng ta có thể sẵn sàng về mọi nguồn lực, từ tài chính cho đến nhân lực, quỹ đất, nhưng nếu không tìm được cách để ‘mở khóa’ được thiên nhiên thì không thể làm nông nghiệp một cách bền vững”, đại diện Vinamilk chia sẻ.

Trang trại Green Farm Tây Ninh là một ví dụ điển hình cho cách tiếp cận này. Với 500 ha đất đai màu mỡ đạt chuẩn Organic Châu Âu, trang trại này đã được Vinamilk ‘mở khóa’ để trở thành một trong những trang trại bò sữa hiện đại nhất.

Quá trình ‘mở khóa’ tự nhiên của Vinamilk bắt đầu từ việc để đất được nghỉ ngơi, thanh lọc các chất tồn dư, trở về trạng thái tự nhiên nhất. Sau đó, công ty đã áp dụng các kỹ thuật canh tác hữu cơ, sử dụng phân bón hữu cơ và quản lý chất thải một cách hiệu quả.

Chất thải gia súc vốn là vấn đề nhức nhối của mọi mô hình chăn nuôi nay trở thành ‘vàng đen’ để cải tạo đất. Hệ thống biogas được sử dụng để thu gom khí metan, tạo ra nguồn năng lượng tái tạo.

Đoàn tham quan đã được chứng kiến quy trình canh tác hữu cơ, quản lý chất thải và sử dụng năng lượng tái tạo tại trang trại. “Chúng tôi đã chứng minh tự nhiên không phải là rào cản mà là chìa khóa giúp chúng ta giải quyết những thách thức từ an ninh lương thực và khả năng cạnh tranh quốc tế cho nông nghiệp Việt Nam”, chị Nguyễn Quỳnh Nga, Phó giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững của VCCI, nhấn mạnh.

Vinamilk cũng đã mở rộng vòng tuần hoàn sinh thái ra cộng đồng địa phương, tạo nên một vùng nông nghiệp vệ tinh của các trang trại được phát triển theo hướng bền vững. Nguồn phân bón hữu cơ được cung cấp cho các hộ dân hợp tác và nhân viên trang trại sẽ được phân công hỗ trợ nông dân canh tác theo chuẩn thực hành nông nghiệp tốt.

Với cách tiếp cận ‘mở khóa tự nhiên’, Vinamilk đã tạo ra một mô hình phát triển bền vững, không chỉ giúp doanh nghiệp tăng trưởng mà còn đóng góp vào sự phát triển của cộng đồng và môi trường.

Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tại Việt Nam hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức từ các yếu tố an ninh phi truyền thống. Những thách thức này không chỉ liên quan đến biến đổi khí hậu, dịch bệnh mà còn bao gồm di cư tự do, buôn bán người, tội phạm và khủng bố. Sự hiện hữu của các thách thức này không chỉ đe dọa đến an ninh quốc gia mà còn gây trở ngại cho quá trình phát triển bền vững ở những khu vực này.

Biến đổi khí hậu đang tác động nghiêm trọng đến cuộc sống của đồng bào dân tộc thiểu số, với những đợt nắng nóng, hạn hán kéo dài, và các cơn bão, lũ lụt bất thường gây thiệt hại về người và tài sản. Dịch bệnh, đặc biệt là đại dịch Covid-19, cũng đã để lại những hậu quả nghiêm trọng, làm gián đoạn chuỗi cung ứng, ảnh hưởng đến sinh kế của người dân.

Ngoài ra, di cư tự do cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Do điều kiện kinh tế – xã hội hạn chế, nhiều người dân ở vùng DTTS buộc phải rời bỏ quê hương để tìm kiếm cơ hội sống tốt hơn ở nơi khác. Điều này không chỉ dẫn đến những thách thức về an ninh mà còn tiềm ẩn nguy cơ bị bóc lột, buôn bán.

Buôn bán người và tội phạm xuyên biên giới cũng đang trở thành một vấn đề nhức nhối. Các đối tượng tội phạm thường lợi dụng sự thiếu hiểu biết và sự khó khăn của người dân ở vùng cao để thực hiện các hoạt động trái pháp luật.

Đứng trước những thách thức này, việc xây dựng và thực thi các chính sách đồng bộ, toàn diện là hết sức cần thiết. Chính sách này cần gắn với đặc thù của từng vùng, nhằm đáp ứng được nhu cầu an sinh, ổn định và phát triển của người dân. Đặc biệt, cần chú trọng đến việc nâng cao trình độ dân trí, phát triển kinh tế – xã hội, và bảo vệ môi trường.

Đầu tiên, chính sách cần tập trung vào việc giảm nghèo bền vững, thông qua hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, phát triển tiểu thủ công nghiệp, và tạo cơ hội việc làm. Việc cải thiện cơ sở hạ tầng, như giao thông, điện, nước sạch cũng là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc sống.

Thứ hai, cần có những giải pháp bảo vệ môi trường, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc hỗ trợ kỹ thuật, kinh phí để người dân chuyển đổi sang các mô hình sản xuất thân thiện với môi trường.

Thứ ba, để phòng chống buôn bán người và tội phạm, cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật cho người dân. Hơn nữa, cần có các biện pháp hỗ trợ và bảo vệ nạn nhân.

Cuối cùng, cần đẩy mạnh công tác giáo dục, đào tạo, nhằm nâng cao trình độ dân trí, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này không chỉ giúp giảm nghèo, mà còn góp phần xây dựng nền kinh tế – xã hội mạnh mẽ và bền vững.

Để giữ vững an ninh và phát triển bền vững ở vùng DTTS, việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên là rất quan trọng. Quan trọng hơn, chính sách cần được xây dựng dựa trên sự tham gia đóng góp của chính người dân ở khu vực này.