Sử dụng Wi-Fi miễn phí tại các địa điểm công cộng như quán cà phê, sân bay hay khách sạn có thể ẩn chứa những rủi ro về bảo mật. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm không hẳn như nhiều người thường nghĩ. Hầu hết các trang web và ứng dụng hiện nay đều đã được mã hóa bằng giao thức HTTPS, giúp bảo vệ thông tin đăng nhập, tin nhắn và dữ liệu mua sắm trực tuyến của người dùng một cách hiệu quả.

Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số lỗ hổng trong việc sử dụng Wi-Fi công cộng. Một trong số đó là yêu cầu DNS (Domain Name System), tức là dữ liệu về những trang web mà người dùng truy cập, vẫn có thể bị lộ. Một số website nhỏ hoặc cũ không sử dụng mã hóa tốt, tạo ra khoảng trống cho tin tặc khai thác và thực hiện các cuộc tấn công mạng.

Rủi ro thực sự đến từ việc người dùng kết nối nhầm vào mạng Wi-Fi giả mạo. Hacker có thể tạo ra một mạng Wi-Fi giả có tên gần giống với mạng chính thức để đánh lừa người dùng. Một khi kết nối vào mạng này, hacker sẽ có quyền kiểm soát mọi dữ liệu đi qua mạng đó. Từ việc chèn trang đăng nhập giả để đánh cắp mật khẩu đến chiếm quyền các phiên đăng nhập đang mở, hacker có thể thực hiện nhiều hành động nguy hiểm.

Để sử dụng Wi-Fi công cộng một cách an toàn hơn, người dùng cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa. Trước hết, họ nên xác minh mạng Wi-Fi trước khi kết nối bằng cách hỏi nhân viên quán cà phê hoặc khách sạn về tên chính xác của mạng. Đồng thời, nên tắt tính năng tự động kết nối và chia sẻ file trên thiết bị để hạn chế rủi ro.

Việc sử dụng VPN (Virtual Private Network – mạng riêng ảo) cũng là một giải pháp hiệu quả. VPN giúp tạo ra một đường hầm mã hóa giữa thiết bị và trang web truy cập, từ đó bảo vệ dữ liệu của người dùng. Chỉ nên đăng nhập và nhập thông tin nhạy cảm trên các trang web có biểu tượng ổ khóa (HTTPS) để đảm bảo an toàn.

Cuối cùng, người dùng cần thường xuyên cập nhật thiết bị để vá các lỗ hổng bảo mật. Tránh sử dụng Wi-Fi công cộng để giao dịch ngân hàng hoặc làm việc với dữ liệu quan trọng nếu không thật sự cần thiết. Bằng cách thực hiện những biện pháp đơn giản này, người dùng có thể giảm thiểu rủi ro và sử dụng Wi-Fi công cộng một cách an toàn hơn.

Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, đã lên tiếng cảnh báo về việc học sinh, sinh viên trở thành mục tiêu của các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn ngày càng tinh vi và phức tạp. Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh, sinh viên thường là sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế, khiến các em dễ dàng trở thành nạn nhân của kẻ xấu khi đối mặt với những tình huống giả mạo.

Trong khoảng một tháng trở lại đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh, sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’. Những kịch bản này đã được thiết kế để tạo ra sự hoảng loạn và khiến nạn nhân mất khả năng phán đoán.

Thượng tá Hiếu phân tích, khi một người xưng danh công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn. Từ đó, các đối tượng lừa đảo sẽ thực hiện các yêu cầu như tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi để đạt được mục đích cuối cùng là chiếm đoạt tài sản.

Cũng theo vị chuyên gia, các đối tượng lừa đảo thường tận dụng sự thiếu kinh nghiệm và sự sợ hãi của học sinh, sinh viên để thực hiện các hành vi xấu. Do đó, việc nhận biết các dấu hiệu của lừa đảo trở nên quan trọng. Một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng bao gồm sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm…

Thượng tá Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên. Điều này sẽ giúp ngăn chặn các vụ lừa đảo và bảo vệ an toàn cho học sinh, sinh viên.

Luật sư Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh, sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi. Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học. Việc này sẽ giúp học sinh, sinh viên có thể nhận biết và phòng tránh các vụ lừa đảo, giảm thiểu rủi ro và thiệt hại. Để biết thêm thông tin về các vụ lừa đảo và cách phòng tránh, bạn có thể tham khảo các nguồn tin tức và trang web của Công ty luật Minh Bạch để được tư vấn và hỗ trợ.

Ngày càng có nhiều vụ lừa đảo giả danh nhân viên điện lực xuất hiện sau quá trình sáp nhập và tái cơ cấu các công ty điện lực địa phương. Mới đây, Tổng Công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) đã lên tiếng cảnh báo người dân về tình trạng này.

Các đối tượng lừa đảo đã sử dụng nhiều chiêu trò tinh vi để chiếm đoạt tài sản của người dân. Một trường hợp điển hình là ông H.V.C, trú tại TP Đà Nẵng, đã trở thành nạn nhân của một vụ lừa đảo táo bạo. Ông C. cho biết đã nhận được cuộc gọi từ một số điện thoại lạ, tự xưng là nhân viên điện lực, thông báo rằng ông đang nợ tiền điện tháng 6-2025 và yêu cầu thanh toán qua mạng bằng cách quét mã QR.

Sau khi làm theo hướng dẫn, tài khoản của ông C. đã bị trừ 454.313 đồng và tiếp tục bị trừ thêm 12.898.853 đồng. Khi ông C. liên lạc lại với đối tượng lừa đảo, ông đã bị hẹn đến một địa chỉ ở Đà Nẵng để hoàn lại tiền, nhưng khi đến đó, ông đã không thể liên lạc được với đối tượng.

Ngoài ra, các đối tượng lừa đảo còn gửi thông báo ngừng cấp điện giả, có dấu đỏ và chữ ký giả mạo lãnh đạo ngành điện, kèm theo hướng dẫn cài ứng dụng thanh toán để được giảm 10% mỗi hóa đơn. Đây là một chiêu trò nhằm đánh lừa người dân và chiếm đoạt tài sản một cách dễ dàng.

Trước những vụ lừa đảo này, EVNCPC khuyến cáo người dân phải hết sức cảnh tỉnh và không cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài khoản ngân hàng qua điện thoại, tin nhắn hoặc đường link lạ. Người dân nên gọi ngay đến tổng đài chăm sóc khách hàng 19001909 để được xác minh và hỗ trợ xử lý kịp thời khi nghi ngờ lừa đảo.

Với sự cảnh báo từ EVNCPC, người dân cần nâng cao cảnh giác và cẩn thận hơn khi nhận được các cuộc gọi hoặc thông tin từ các nguồn không rõ ràng. Không nên cung cấp thông tin quan trọng hoặc thực hiện các giao dịch tài chính khi chưa xác minh rõ danh tính của người gọi hoặc nguồn gốc của thông tin.

Nếu nghi ngờ về thông tin hoặc cần hỗ trợ, người dân có thể liên hệ trực tiếp với các công ty điện lực địa phương hoặc tổng đài chăm sóc khách hàng của EVNCPC qua số 19001909 để được hỗ trợ và tư vấn kịp thời.