Người tiêu dùng Việt Nam đang ngày càng trở nên thông minh và cảnh giác hơn khi mua sắm trực tuyến. Không chỉ tìm hiểu kỹ về nguồn gốc sản phẩm, họ còn tham khảo đánh giá từ những người mua trước và tận dụng các công cụ xác minh nhà bán hàng uy tín cũng như bảo vệ quyền lợi từ các sàn thương mại điện tử. Điều này cho thấy một xu hướng tích cực trong việc nâng cao nhận thức về quyền lợi của mình khi tham gia mua sắm trực tuyến.

Trong bối cảnh hàng giả và hàng kém chất lượng vẫn đang tồn tại trên các nền tảng thương mại điện tử, việc trang bị những bí quyết để an tâm vui sắm là cực kỳ quan trọng. Trước hết, việc lựa chọn nhà bán hàng uy tín là yếu tố then chốt. Trên các nền tảng thương mại điện tử lớn, người dùng có thể dễ dàng nhận diện các nhà bán hàng uy tín qua các nhãn hiệu như Mall (Cửa hàng chính hãng) hoặc Star Shop. Những huy hiệu này đảm bảo rằng nhà bán hàng đã đáp ứng các tiêu chí nghiêm ngặt về hiệu suất bán hàng, xếp hạng cửa hàng và điểm vi phạm.

Bên cạnh đó, việc tìm hiểu thông tin sản phẩm từ nhiều nguồn khác nhau cũng giúp người tiêu dùng tránh bị lừa bởi thông tin quảng cáo một chiều và có cái nhìn chính xác hơn về sản phẩm. Người dùng nên tự nghiên cứu nguồn gốc xuất xứ, thành phần, công dụng và hướng dẫn sử dụng sản phẩm thông qua trang web chính thức của nhà sản xuất hoặc các diễn đàn uy tín.

Đọc kỹ đánh giá từ người mua trước cũng là một bước quan trọng không thể bỏ qua. Người tiêu dùng nên ưu tiên đọc các đánh giá có hình ảnh và video thực tế, và không bỏ qua các đánh giá 1-2 sao. Những đánh giá này thường cung cấp thông tin chân thực và giúp người tiêu dùng có cái nhìn toàn diện về sản phẩm.

Trải nghiệm của người dùng có ảnh hưởng (KOC) cũng là một nguồn thông tin đáng tham khảo. Tuy nhiên, người tiêu dùng cần lưu ý rằng đánh giá từ KOC luôn mang góc nhìn cá nhân và chỉ nên được xem là thông tin tham khảo.

Các nền tảng thương mại điện tử cũng cung cấp nhiều công cụ đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng. Người mua cần nắm được các chính sách trả hàng, hoàn tiền và khiếu nại hàng kém chất lượng. Ví dụ, trên TikTok Shop, người mua có thể gửi yêu cầu khiếu nại, trả hàng – hoàn tiền trong vòng 10-15 ngày kể từ khi nhận được đơn hàng.

Cuối cùng, người tiêu dùng cần cảnh giác với các chiêu trò lừa đảo trên mạng xã hội. Họ nên ưu tiên mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử uy tín, được cấp phép bởi Bộ Công Thương.

Chiến dịch ‘An tâm vui sắm’ do TikTok Shop phối hợp với Tạp chí Công Thương tổ chức là một nỗ lực nhằm nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về quyền lợi của mình khi tham gia mua sắm trực tuyến. Đây là một tín hiệu đáng mừng cho thấy thương mại điện tử tại Việt Nam đang không chỉ ‘tăng trưởng nóng’ mà còn theo hướng ngày càng chuyên nghiệp hơn.

Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ như hiện nay, việc đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động quảng cáo thông qua người có ảnh hưởng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Điều này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng mà còn góp phần duy trì sự minh bạch và lành mạnh của thị trường.

Sự phát triển của mạng xã hội đã làm thay đổi cách thức người tiêu dùng tiếp cận thông tin và ra quyết định mua sắm. Ngày càng nhiều người tiêu dùng tin tưởng vào ý kiến của người thân, bạn bè hoặc những người có ảnh hưởng – những cá nhân thường chia sẻ trải nghiệm cá nhân, tạo cảm giác gần gũi và chân thực. Tuy nhiên, chính niềm tin này có thể bị lợi dụng nếu không có các quy định và biện pháp kiểm soát phù hợp.

Thực tế cho thấy, nhiều người có ảnh hưởng và nhãn hàng đã lồng ghép nội dung quảng cáo mà không công khai là quảng cáo, khiến người xem tưởng rằng họ thật lòng giới thiệu sản phẩm. Điều này có thể dẫn đến việc người tiêu dùng không thể đưa ra quyết định mua sắm một cách tỉnh táo, đặc biệt là khi họ tin tưởng tuyệt đối vào lời khuyên từ người nổi tiếng mà không nghi ngờ gì về mục đích thật sự phía sau.

Theo đại biểu Tạ Văn Hạ – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, tình trạng quảng cáo trá hình đang len lỏi trên các nền tảng số và ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý giới trẻ, đặc biệt là trẻ em. Nhiều nội dung quảng cáo mang tính dung tục, lệch chuẩn văn hóa, hướng tới việc câu view, gây hiệu ứng đám đông, làm xói mòn giá trị đạo đức.

Để giải quyết vấn đề này, một trong những giải pháp quan trọng là yêu cầu người truyền tải quảng cáo phải được kiểm soát và chứng nhận năng lực, tương tự như hướng dẫn viên du lịch. Các nền tảng mạng xã hội phải chịu trách nhiệm trong việc kiểm duyệt và xác thực danh tính, mục đích của người truyền tải nội dung thương mại.

Nghị định 55/2024/NĐ-CP ngày 16/5/2024 của Chính phủ đã quy định rõ khái niệm người có ảnh hưởng và trách nhiệm của họ trong việc thông báo trước cho người tiêu dùng về việc mình được tài trợ để cung cấp thông tin về sản phẩm. Nếu không công khai điều này với người tiêu dùng, hoặc cung cấp thông tin không chính xác, không đầy đủ, họ sẽ bị xem xét xử phạt hành chính.

Để bảo đảm quyền lợi chính đáng của người tiêu dùng, đồng thời xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, yêu cầu đặt ra là các chủ thể tham gia – tổ chức, cá nhân kinh doanh và người có ảnh hưởng – tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật về cung cấp thông tin và trách nhiệm minh bạch trong hoạt động quảng cáo.

Đại biểu Quốc hội Tạ Văn Hạ cho rằng cần phải có quy định chặt chẽ về người truyền tải thông tin quảng cáo, yêu cầu những người này phải được đào tạo, cấp chứng chỉ và cập nhật kiến thức định kỳ. Bên cạnh đó, các nền tảng mạng xã hội phải chịu trách nhiệm kiểm soát, thay vì chỉ làm trung gian giữa người bán và người quảng bá sản phẩm.

Cuối cùng, việc Quốc hội và Chính phủ có những quy định chặt chẽ và biện pháp kiểm soát hiệu quả sẽ giúp đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động quảng cáo trên mạng xã hội, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và duy trì sự lành mạnh của thị trường.