Khởi đầu rực rỡ

Tuần đầu năm 2023, thị trường chứng khoán (TTCK) mở ra tín hiệu lạc quan khi xuất hiện nỗ lực phục hồi, kết thúc chuỗi điều chỉnh kéo dài 4 tuần. Chỉ số VN-Index tăng 4,4%, lên 1.051,4 điểm và thanh khoản được cải thiện. Theo VNDirect, thị trường được hỗ trợ bởi nhiều thông tin tích cực, như: Trung Quốc mở cửa đường bay quốc tế từ ngày 8/1; dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn hai được khởi công; dự thảo Nghị định 65 sửa đổi cập nhật mới nhất đã được bộ Tài chính trình lên bộ Tư pháp.

Dòng tiền hướng vào các cổ phiếu ngân hàng có vốn hóa lớn thuộc VN30. Ngoài ra, dòng cổ phiếu dầu khí và chứng khoán cũng là hai nhóm ngành có được nhịp phục hồi tích cực với mức tăng 9,87% và 7,8%. Thanh khoản được cải thiện với giá trị giao dịch bình quân toàn thị trường tăng 9,3% lên mức 11.724 tỷ đồng. Khối ngoại cũng mua ròng xuyên suốt tuần giao dịch đầu năm với quy mô hơn 1.600 tỷ đồng, trong đó, riêng phiên cuối tuần, mua ròng hơn 350 tỷ, tập trung vào HPG, POW, FUEVFVND.

Đưa ra nhận định về TTCK năm 2023, thạc sĩ Phạm Tiến Đạt (Viện Chiến lược và Chính sách tài chính) cho rằng, thị trường sẽ biến động khó lường dưới tác động đan xen các yếu tố thuận lợi và khó khăn, từ cả trong và ngoài nước. Ở chiều thuận lợi, trên bình diện quốc tế, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nước sẽ bớt căng thẳng hơn khi mà lạm phát phần nào được kiểm soát, xu hướng dịch chuyển dòng vốn về thị trường Mỹ sẽ chậm lại, làm tăng thanh khoản cho thị trường nội địa.

Ảnh hưởng của cuộc xung đột Nga – Ukraine đến kinh tế toàn cầu, đặc biệt khu vực châu Âu đã không còn là cú sốc lớn khi người dân và DN đã dần thích nghi với tác động này. Việc Trung Quốc dần mở cửa sau thời gian dài đóng cửa nền kinh tế khiến chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu được kết nối lại. Những tác động này sẽ khiến kinh tế toàn cầu tích cực hơn, qua đó ảnh hưởng thuận lợi đến TTCK Việt Nam.

Trong khi đó, trong nước tình hình kinh tế vĩ mô ổn định, tăng trưởng ở mức cao giữa bối cảnh lạm phát được kiểm soát hiệu quả. Trong năm tới, động lực phục hồi từ việc phát triển trở lại mạnh mẽ hoạt động du lịch, đặc biệt là du lịch quốc tế, hoạt động đầu tư công được thúc đẩy với những động thái quyết liệt của Chính phủ. Các dự án năng lượng tái tạo được chú trọng đầu tư từ những nhà đầu tư trong và ngoài nước là động lực phát triển mạnh mẽ. Nguồn vốn FDI tiếp tục tăng mạnh cùng với vị thế ngày càng cao của Việt Nam trên trường quốc tế, đặc biệt sau những thành công trong việc kiểm soát đại dịch cũng như các giải pháp kêu gọi, thu hút vốn hiệu quả. Trong 11 tháng năm 2022 giá trị giải ngân nguồn vốn này đã đạt gần 20 tỷ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ.

Ngoài các yếu tố vĩ mô, một số yếu tố của thị trường tác động thuận lợi đến TTCK giai đoạn cuối năm 2022 sẽ tiếp tục được phát huy trong năm tới như sự tham gia của dòng vốn ngoại, các giải pháp hỗ trợ thị trường, sự quyết tâm của các cơ quan nhà nước trong việc nâng cao hiệu quả quản lý thông qua việc chú trọng hoàn thiện khung khổ pháp luật khi việc sửa luật Chứng khoán, sửa đổi, bổ sung những nghị định, thông tư được chú trọng đẩy mạnh theo hướng phù hợp hơn với thực tế và thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó, tình hình sản xuất – kinh doanh, khả năng sinh lời của DN niêm yết cũng tương đối khả quan.

Vẫn tiềm ẩn rủi ro

Các chuyên gia kinh tế cũng chỉ ra hàng loạt thách thức của TTCK Việt Nam trong năm 2023. Đó là đà tăng trưởng chậm lại của kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại các thị trường xuất nhập khẩu lớn của Việt Nam như Mỹ, châu Âu, Trung Quốc, điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến hiệu quả hoạt động của khối DN xuất nhập khẩu. Lạm phát tuy đã được phần nào kiểm soát nhưng vẫn đạt mức cao sẽ khiến lãi suất tiếp tục tăng mặc dù với mức độ và cường độ thấp hơn so với năm 2022. Các nguy cơ về bất ổn kinh tế toàn cầu, các cuộc xung đột chính trị… vẫn sẽ là những yếu tố tiềm ẩn tác động tiêu cực đến thị trường.

Về tình hình trong nước, kinh tế vĩ mô năm 2023 được dự báo có những khó khăn hơn, khi sự tác động từ việc mở cửa nền kinh tế đã không còn mạnh mẽ, tăng trưởng xuất khẩu chậm lại do cầu thế giới giảm, thách thức lãi suất và tỷ giá kéo dài (ít nhất đến quý II/2023). Bên cạnh đó là những khó khăn trên thị trường bất động sản sẽ khiến thanh khoản và niềm tin vào thị trường sụt giảm. Các tổ chức quốc tế (IMF, WB, ADB, AMRO+3) dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 sẽ thấp hơn so với năm 2022 khi đạt mức từ 6,2 – 7,2% (so với mức từ 6,5 – 7,5% của năm 2022), trong khi nguy cơ lạm phát được đánh giá cao hơn với 3,9 – 4,0% trong năm 2023 cao hơn mức 3,5 – 3,8% của năm 2022.

Theo VNDirect, giai đoạn đầu năm 2023, TTCK được dự báo tăng phần lớn do định giá các tài sản đã quá hấp dẫn, tuy vậy đà tăng sẽ khá mong manh và không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỷ giá và bài kiểm tra năng lực thanh toán cho trái phiếu DN đáo hạn vẫn còn. Tuy nhiên, đà tăng sẽ vững chãi hơn trong giai đoạn cuối năm khi ngân hàng trung ương các nước trở nên “bớt diều hâu”, qua đó sẽ kích hoạt một đợt định giá lại tài sản mới. TTCK sẽ phản ánh câu chuyện giảm lãi suất từ trước 4 – 6 tháng. Chỉ số VN-Index được dự báo đạt 1.300 – 1.350 điểm trong nửa cuối 2023.

Hiện nay, theo các chuyên gia kinh tế, rủi ro của thị trường tài chính đã có khuynh hướng giảm dần, đây là điều kiện để các nhà đầu tư có thể thực hiện chiến lược chuyển hướng đầu tư từ các công cụ có độ an toàn cao hơn như tiền gửi tiết kiệm sang thị trường trái phiếu hoặc cổ phiếu. Năm 2023 sẽ là năm thị trường không rõ ràng về xu hướng mạnh, sự phát triển sẽ có phân hoá giữa các nhóm ngành, việc lựa chọn cổ phiếu sẽ trở lên khó khăn hơn. Một số nhóm ngành được đánh giá cao như logistics, tiện ích hoặc tiêu dùng.

Với nhận định tích cực hơn, Công ty chứng khoán Phú Hưng (PHS) cho rằng với dự phòng PE năm 2023 đạt 12 lần, VN-Index có thể đạt mức cao 1.535 điểm. Tuy nhiên, vì bản chất của thị trường vận động theo tâm lý nhà đầu tư, do đó, chỉ số sẽ có những đợt tăng giảm chứ không đi lên tuyến tính./.

Tại đây, lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã đưa ra một số phương hướng, nhiệm vụ của ngành chứng khoán trong năm 2023.

Theo bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, năm 2022 là một năm thử thách đối với nền kinh tế Việt Nam khi chịu tác động kép cả từ bên ngoài và bên trong. Dù vậy, nền kinh tế vẫn ghi nhận được những kết quả ấn tượng với GDP ước tăng 8,02% so với năm trước, kinh tế vĩ mô tiếp tục được giữ vững ổn định và lạm phát vẫn đang được kiểm soát.

Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, bà Phương cho biết, mặc dù trải qua nhiều biến động nhưng thị trường vẫn giữ vững sự ổn định nhất định, vận hành an toàn và thông suốt. 

Bước sang năm 2023, lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhận định đây là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị… trên thế giới tiếp tục được dự báo diễn biến phức tạp, khó lường. Vì vậy, Ủy ban Chứng khoán, các Sở giao dịch, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam sẽ kiên trì bám sát các mục tiêu trọng điểm trong năm 2023.

Cụ thể, ngành chứng khoán sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và các chính sách phát triển thị trường. Rà soát, nghiên cứu các quy định pháp lý và các cơ chế, chính sách để sửa đổi, bổ sung sao cho phù hợp với thực tế phát triển của thị trường chứng khoán.

Đồng thời, đẩy mạnh tái cấu trúc và hoàn thiện các hệ thống nền tảng cho hoạt động tổ chức và vận hành thị trường. Trong số đó, tập trung đẩy nhanh hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin KRX vào vận hành; tạo điều kiện triển khai các sản phẩm, dịch vụ mới trên thị trường chứng khoán và đảm bảo thị trường vận hành thông suốt, liên tục, an toàn và hiệu quả.

Cùng với đó là tăng cường giám sát, thanh kiểm tra, xử lý các vi phạm nhằm tăng cường kỷ cương, kỷ luật trên thị trường.

Bên cạnh đó, ngành chứng khoán cũng sẽ tập trung tăng cường tuyên truyền, củng cố niềm tin của nhà đầu tư với các giải pháp như: phối hợp với các cơ quan liên quan xử lý nghiêm và giải quyết kịp thời các vụ việc vi phạm quy định, tung tin đồn thất thiệt trên thị trường chứng khoán, bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư; tăng cường thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời tới công chúng đầu tư, giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư an tâm tham gia huy động và đầu tư trên thị trường vốn; tăng cường đào tạo, nâng cao hiểu biết và kỹ năng tài chính của nhà đầu tư khi tham gia thị trường.

Về nâng hạng thị trường chứng khoán, bà Vũ Thị Chân Phương cho biết, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp với các tổ chức quốc tế và chủ động đề xuất Bộ Tài chính tổ chức trao đổi với các bộ, ngành liên qua để thị trường chứng khoán Việt Nam sớm được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi theo kế hoạch đã đặt ra.

Về phía Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM, bà Nguyễn Thị Việt Hà, quyền Chủ tịch Hội đồng quản trị cũng cho biết, trong năm 2023, HOSE sẽ tập trung nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ quan trọng như hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin mới KRX; thực hiện tiếp nhận và tổ chức niêm yết theo lộ trình sắp xếp lại thị trường của Chính phủ; tập trung nâng cao chất lượng thị trường, đẩy mạnh công tác quản lý, giám sát thị trường, đảm bảo kỷ cương, kỷ luật thị trường; tiếp tục kiện toàn nhân sự, đổi mới quản trị, điều hành phù hợp với mô hình đoàn kết và trách nhiệm để hoàn thành tốt nhiệm vụ đặt ra, đóng góp vào nhiệm vụ chung của ngành chứng khoán…

Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của năm 2022, chỉ số VN-Index dừng lại ở mốc 1.007 điểm, giảm 32,78% so với cuối năm 2021. Mặc dù bị sụt giảm mạnh, tuy nhiên xét về tổng thể, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn giữ được sự ổn định. Đa số doanh nghiệp niêm yết đều hồi phục sau đại dịch Covid-19. Nhà đầu tư nước ngoài trở lại mua ròng hơn 26.000 tỷ đồng trong năm vừa qua, đảo chiều so với mức bán ròng hơn 58.000 tỷ đồng ở năm trước đó…/.