Chuyển đổi số đang trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Tuy nhiên, việc ứng dụng công nghệ vào hoạt động sản xuất, kinh doanh vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Một trong những điểm nghẽn quan trọng là vấn đề nhân lực.

Ông Phạm Đức Nghiệm, Phó Cục trưởng Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), cho rằng nhiều doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ không biết tìm công nghệ ở đâu, chọn hệ thống tư vấn nào phù hợp, và nhất là thiếu vốn để đầu tư. Khi có công nghệ, lại không có người đủ trình độ để vận hành.

Để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua rào cản này, các chuyên gia cho rằng cần triển khai cơ chế ‘chuyển đổi từng bước’. Doanh nghiệp không cần thay đổi toàn bộ quy trình cùng lúc mà có thể bắt đầu từ những nghiệp vụ dễ áp dụng như hóa đơn điện tử, kế toán online, quản lý bán hàng…

Bên cạnh đó, việc phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp công nghệ và các tổ chức giáo dục để tổ chức các chương trình đào tạo thực hành, học online, cấp chứng chỉ… là rất cần thiết.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Minh Tân, Giám đốc Viện Nghiên cứu và Phát triển Ứng dụng các hợp chất thiên nhiên, Đại học Bách khoa Hà Nội, Nhà nước nên tạo ra một số chương trình trọng điểm, có kinh phí và lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ đào tạo qua đấu thầu để doanh nghiệp tư nhân có khả năng thiết kế những khóa học, chương trình học bổ sung và phổ thông hóa các kỹ năng mới cho người yếu thế trong thị trường việc làm mới.

Một yếu tố quan trọng khác là cần khuyến khích doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển giải pháp công nghệ thân thiện với người dùng. Phần mềm phải dễ sử dụng, giao diện đơn giản, thậm chí tích hợp tính năng điều khiển bằng giọng nói để người lao động phổ thông cũng có thể làm quen nhanh chóng.

Dự báo khoảng 70% công việc truyền thống tại Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng đáng kể từ sự phát triển của AI trong thập kỷ tới. Các nhà cung cấp giải pháp công nghệ nhận định, AI sẽ là công nghệ chủ đạo định hình tương lai hoạt động doanh nghiệp tại Việt Nam trong 5-10 năm tới.

Để hình thành nguồn lực mới, doanh nghiệp cần xây dựng lộ trình chuyển đổi số có lồng ghép yếu tố phát triển con người; doanh nghiệp và người lao động cần đầu tư vào học tập và nâng cao kỹ năng số.

Xây dựng một hệ sinh thái nhân lực thích ứng công nghệ không chỉ dựa vào nỗ lực riêng của doanh nghiệp mà giáo dục đại học chính là mắt xích đầu tiên góp phần định hình tư duy, nền tảng tri thức và thái độ nghề nghiệp cho người lao động tương lai.

Nhân lực không thể tách rời tổng thể các yếu tố như cấu trúc nền kinh tế, định hướng chính sách vĩ mô và năng lực hấp thụ công nghệ của doanh nghiệp. Chất lượng nguồn nhân lực chịu tác động trực tiếp từ cách mà nền kinh tế được tổ chức, điều tiết và định hướng phát triển.

Muốn hình thành một lực lượng lao động phù hợp với thời đại công nghệ, cần đồng bộ giữa chính sách phát triển nhân lực và các chính sách kinh tế-công nghệ.

Tinh thần khởi nghiệp đang trở thành một làn sóng mạnh mẽ trong giới trẻ Thanh Hóa, với nhiều doanh nhân trẻ đã và đang tạo ra những thành công đáng kể trong lĩnh vực kinh doanh của mình. Sự thành công của các doanh nhân trẻ không chỉ góp phần thúc đẩy nền kinh tế địa phương phát triển mà còn lan tỏa cảm hứng khởi nghiệp cho thế hệ trẻ.

Chị Trịnh Thị Hồng Nhung, Giám đốc Công ty TNHH Phát triển IQ, là một trong những nữ doanh nhân trẻ khởi nghiệp thành công trong lĩnh vực giáo dục. Với mục tiêu đưa giáo dục tư thục trở thành môi trường phát triển toàn diện cho trẻ, chị Nhung đã xây dựng thành công hệ thống 3 cơ sở mầm non và mở rộng sang mảng đào tạo kỹ năng sống và yoga. Thành công của chị Nhung đã được ghi nhận khi chị vinh dự nhận được Giải thưởng Doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2024.

Chị Trần Thị Hương, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Minh Hương, cũng là một doanh nhân trẻ khởi nghiệp thành công trong lĩnh vực xây dựng. Sau 8 năm hoạt động, công ty của chị đã trở thành thương hiệu uy tín trong thiết kế xây dựng sân vườn, hồ bơi, tạo việc làm thường xuyên cho hơn 100 lao động và hàng chục lao động thời vụ. Chị Hương cũng là một trong 3 doanh nhân trẻ của Thanh Hóa được nhận Giải thưởng Doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc Việt Nam năm 2023.

Giải thưởng Doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc Việt Nam là một giải thưởng danh giá dành cho những doanh nhân dưới 35 tuổi đang quản lý, điều hành các doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, tích cực tham gia công tác xã hội, phát triển cộng đồng. Tính đến nay, Thanh Hóa đã có 16 doanh nhân trẻ được vinh danh, góp phần khẳng định thành quả từ những nỗ lực bền bỉ, đồng thời khích lệ tinh thần lập thân, lập nghiệp của giới trẻ, lan tỏa cảm hứng khởi nghiệp trong toàn tỉnh.

Hội Doanh nhân trẻ Thanh Hóa đã triển khai nhiều giải pháp nhằm khuyến khích, cổ vũ tinh thần khởi nghiệp trong thế hệ trẻ. Hội tập trung hỗ trợ các doanh nhân trẻ tiếp tục phát triển, tìm kiếm và đào tạo thế hệ kế cận, thu hút sự quan tâm của toàn xã hội đến công tác giáo dục, đào tạo và bồi dưỡng doanh nhân trẻ. Đặc biệt, hội khuyến khích thành lập các câu lạc bộ doanh nhân trẻ, câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế tại các địa phương, từ đó tạo môi trường để doanh nhân trẻ, thanh niên khởi nghiệp được gặp gỡ, trao đổi thông tin, kinh nghiệm và kết nối hợp tác sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh những kết quả trong sản xuất, kinh doanh, cộng đồng doanh nhân trẻ Thanh Hóa còn để lại dấu ấn đậm nét với các hoạt động an sinh xã hội. Hàng tỷ đồng được huy động mỗi năm để xây dựng nhà tình nghĩa, trao học bổng ‘Nâng cánh ước mơ’ cho học sinh nghèo hiếu học, đỡ đầu trẻ em mồ côi. Các doanh nhân trẻ còn tích cực tham gia cứu trợ đồng bào gặp thiên tai, tổ chức giải bóng đá gây quỹ, hiến máu nhân đạo, góp phần lan tỏa tinh thần ‘tương thân, tương ái’ trong cộng đồng.

Hiện nay, Hội Doanh nhân trẻ Thanh Hóa quy tụ gần 400 hội viên cùng các câu lạc bộ trực thuộc. Hội đang triển khai 5 chương trình hành động chiến lược gồm: phát triển hội viên, xây dựng thương hiệu DN trẻ, nâng cao năng lực quản trị, thúc đẩy kết nối kinh doanh và đẩy mạnh trách nhiệm xã hội, với mục tiêu hình thành một thế hệ doanh nhân không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn làm đẹp cho xã hội.