Một trường hợp liên quan đến mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất tại một bệnh viện ở TPHCM đã làm dấy lên vấn đề về đảm bảo cạnh tranh, công bằng và minh bạch trong quá trình đấu thầu. Bà Nguyễn Ánh, người đứng đầu bệnh viện, đã phân loại vật tư tiêu hao hóa chất thành hai nhóm riêng biệt: nhóm không bắt buộc sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng và nhóm phải sử dụng kết hợp với thiết bị y tế chuyên dùng.

Đối với nhóm thứ hai, bệnh viện đã áp dụng quy định tại Điều 65 của Nghị định số 98/2021/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế. Cụ thể, bệnh viện yêu cầu nhà thầu phải có xác nhận từ ‘Chủ sở hữu thiết bị y tế về sự tương thích với thiết bị xxx’. Tuy nhiên, một số nhà thầu đã lên tiếng phản ánh rằng quy định này có yếu tố hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác, trái với khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu.

Bộ Tài chính đã có ý kiến chính thức về vấn đề này, cho rằng việc áp dụng hình thức chỉ định thầu hoặc chào giá trực tuyến có thể được xem xét nếu gói thầu mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng để đảm bảo tính tương thích. Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh rằng hồ sơ mời thầu không được nêu điều kiện dẫn đến làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.

Để đảm bảo việc tổ chức đấu thầu mua sắm ‘vật tư tiêu hao hóa chất phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng’ được thực hiện một cách bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình, các đơn vị cần căn cứ vào các quy định hiện hành để xây dựng hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu một cách phù hợp. Điều này không chỉ giúp tăng cường tính minh bạch và công bằng trong quá trình đấu thầu mà còn góp phần đảm bảo hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình trong việc sử dụng nguồn lực công.

Trong bối cảnh việc đấu thầu mua sắm vật tư y tế đang trở nên ngày càng quan trọng và thu hút sự chú ý của công chúng, việc tuân thủ các quy định về đấu thầu và đảm bảo cạnh tranh công bằng là cực kỳ quan trọng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả của hệ thống y tế mà còn tác động trực tiếp đến quyền lợi của người dân.

Việc bệnh viện phân chia vật tư tiêu hao hóa chất thành các nhóm và áp dụng các quy định cụ thể cho từng nhóm là một cách tiếp cận nhằm đảm bảo tính tương thích và hiệu quả sử dụng. Tuy nhiên, việc thực hiện này cần được tiến hành một cách minh bạch và không được sử dụng để hạn chế sự tham gia của các nhà thầu khác.

Cơ quan chức năng và các bên liên quan cần tích cực phối hợp để xây dựng và triển khai các giải pháp đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng và minh bạch trong đấu thầu mua sắm vật tư y tế. Thông qua đó, không chỉ mục tiêu đảm bảo cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao cho người dân mà còn góp phần xây dựng niềm tin và sự hài lòng của công chúng đối với hệ thống y tế.

Mọi thông tin và phản hồi liên quan đến quá trình đấu thầu và mua sắm vật tư y tế cần được tiếp nhận và xử lý kịp thời. Mục tiêu cuối cùng là không chỉ đảm bảo hiệu quả kinh tế và tính minh bạch trong đấu thầu mà còn góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.

Tóm lại, việc mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất tại bệnh viện cần được thực hiện một cách minh bạch, công bằng và đảm bảo tính cạnh tranh. cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan để đảm bảo quá trình đấu thầu diễn ra suôn sẻ và hiệu quả. chỉ thông qua việc tuân thủ các quy định và nguyên tắc đấu thầu, mới có thể đạt được mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.

Áp dụng Mô hình thông tin công trình (BIM) vào hoạt động xây dựng và quản lý vận hành công trình đang gặp phải một số khó khăn liên quan đến quy định, điều kiện trong hồ sơ mời thầu, cũng như vấn đề chi phí và nhân sự. Để BIM có thể được áp dụng thành công, cần bổ sung các tiêu chí BIM trong hồ sơ mời thầu với trọng số cao, chuẩn hóa khái niệm và nhân sự BIM trong pháp luật về xây dựng, và ban hành thông tư hướng dẫn riêng về chi phí BIM.

Trong Hội thảo gần đây với chủ đề ‘Áp dụng BIM trong hoạt động xây dựng: Đánh giá năng lực nhà thầu, điều kiện đấu thầu và chi phí áp dụng’, các chuyên gia đã thảo luận về những khó khăn trong việc áp dụng BIM. TS Tạ Ngọc Bình, Trưởng phòng Nghiên cứu kinh tế đầu tư và Xây dựng số thuộc Viện Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng), đã chỉ ra rằng các văn bản pháp lý do Chính phủ và Bộ Xây dựng ban hành đã tạo ra hệ quy chuẩn và hướng dẫn khá đồng bộ cho việc áp dụng BIM trong các gói thầu.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Tiến Thông, Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội, cho rằng việc áp dụng BIM vẫn còn vướng mắc. Ông Phạm Phú Đức, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Tư vấn thiết kế xây dựng Đà Nẵng, cũng chỉ ra một số rào cản trong công tác lựa chọn nhà thầu dự án đầu tư xây dựng áp dụng BIM. Cụ thể, các rào cản này bao gồm việc thiếu các quy định rõ ràng và hướng dẫn cụ thể về việc áp dụng BIM trong quá trình lựa chọn nhà thầu.

TS. Nguyễn Văn Chính, Khoa Công trình thuộc Trường Đại học Giao thông vận tải, cho rằng một điểm yếu lớn hiện nay là chưa có quy định cụ thể về áp dụng BIM trong giai đoạn thi công. Ông Chính kiến nghị bổ sung một số quy định thống nhất các biểu mẫu đấu thầu đối với gói thầu áp dụng BIM. Điều này sẽ giúp tạo ra sự thống nhất và rõ ràng trong quá trình áp dụng BIM.

Ông Trần Văn Tâm, Giám đốc Công ty CP IDECO Việt Nam, cho rằng sự quyết liệt của người đứng đầu và sự phối hợp của các bên liên quan đến dự án là điều kiện tiên quyết để việc áp dụng BIM đi vào thực chất và hiệu quả. Nhiều ý kiến cho rằng, để triển khai BIM thành công, cần chuẩn hóa dữ liệu BIM trong quá trình thi công và tăng cường đào tạo BIM cho sinh viên, nhà thầu và công chức nhà nước.

Ông Huỳnh Xuân Tín, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Kỹ thuật và Công nghệ V7, đề xuất nên có quy định cho phép khoán gọn phần chi phí gia tăng khi áp dụng BIM, tạo điều kiện để các doanh nghiệp chủ động lựa chọn hình thức triển khai. Điều này sẽ giúp giảm thiểu các rủi ro và khó khăn trong việc áp dụng BIM.

Tổng kết lại, để áp dụng BIM thành công, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, bao gồm việc bổ sung các tiêu chí BIM trong hồ sơ mời thầu, chuẩn hóa khái niệm và nhân sự BIM trong pháp luật về xây dựng, và ban hành thông tư hướng dẫn riêng về chi phí BIM. Bên cạnh đó, cần tăng cường đào tạo và chuẩn hóa dữ liệu BIM trong quá trình thi công.

Trong quá trình tham gia các gói thầu gần đây, nhiều nhà thầu đã gặp khó khăn khi thực hiện hồ sơ dự thầu (HSDT) do các biểu mẫu không được số hóa dưới dạng webform trong hồ sơ mời thầu (HSMT). Để giải quyết vấn đề này, Bộ Tài chính đã ban hành văn bản số 9648/BTC-QLĐT, hướng dẫn cụ thể về việc chuyển tiếp trong giai đoạn hiện nay.

Cụ thể, tại tỉnh Bình Định, Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng đã phát hành HSMT cho Gói thầu Toàn bộ khối lượng thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị thuộc Dự án Sửa chữa, cải tạo, nâng cấp Đài Phát thanh và Truyền hình Bình Định với giá gói thầu là 13,025 tỷ đồng. Trong quá trình mời thầu, nhà thầu đã đề nghị làm rõ việc HSMT chưa phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 57/2024/QH15, Luật số 90/2025/QH15.

Nhà thầu cho biết, tại Chương I – Chỉ dẫn nhà thầu, Chương IV – Biểu mẫu mời thầu và dự thầu yêu cầu nhà thầu lập HSDT theo các biểu mẫu được số hóa dưới dạng webform. Tuy nhiên, HSMT của Gói thầu không có các biểu mẫu này. Phúc đáp nội dung trên, Chủ đầu tư cho biết việc đăng tải HSMT và HSDT kể từ ngày 1/7/2025 được thực hiện theo hướng dẫn chuyển tiếp trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia.

Tương tự, tại tỉnh Ninh Bình, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông đã phát hành HSMT cho Gói thầu số 6 Thi công xây dựng công trình thuộc Dự án Nâng cấp tuyến đường liên xã giáp sông Yêm huyện Kim Sơn với giá gói thầu là 33,855 tỷ đồng. Nhà thầu đã đề nghị Ban làm rõ về các biểu mẫu mời thầu và dự thầu trong HSMT, vì trên Hệ thống không thể hiện các mục kê khai cho các biểu mẫu thuộc Chương IV của HSMT.

Ngày 30/6/2025, Bộ Tài chính đã có Văn bản số 9648/BTC-QLĐT hướng dẫn việc quản lý tài khoản, tổ chức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Văn bản này nêu rõ rằng, trong thời gian từ ngày 1/7/2025 đến ngày Nghị định thay thế Nghị định số 24/2024/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 17/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, hồ sơ mời quan tâm, hồ sơ mời sơ tuyển, HSMT đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia phải được lập phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu, Nghị định số 24/2024/NĐ-CP và nội dung trong các văn bản hướng dẫn còn phù hợp với quy định của Luật Đấu thầu.

Như vậy, để đảm bảo sự thông suốt trong quá trình lựa chọn nhà thầu, các nhà thầu cần cập nhật thông tin và thực hiện đúng các hướng dẫn chuyển tiếp theo quy định hiện hành. Việc này sẽ giúp các nhà thầu tránh gặp khó khăn khi thực hiện HSDT và đảm bảo tính minh bạch trong quá trình đấu thầu.

Theo quy định tại Thông tư số 22/2024/TT-BKHĐT, một số nội dung trong HSMT được số hóa dưới dạng webform sẽ được chủ đầu tư và nhà thầu nhập trực tiếp trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Các nhà thầu cần nắm rõ quy định này để thực hiện HSDT một cách chính xác và hiệu quả.

Trước những vướng mắc trên, các nhà thầu cần tích cực cập nhật thông tin và chủ động trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến đấu thầu. Việc nắm rõ các quy định và hướng dẫn chuyển tiếp sẽ giúp các nhà thầu đảm bảo sự thông suốt trong quá trình tham gia các gói thầu.

Để biết thêm thông tin chi tiết, vui lòng tham khảo trang thông tin điện tử của UBND tỉnh Bình Định và trang thông tin điện tử của UBND tỉnh Ninh Bình.