Trong giai đoạn 2025-2035, việc phát triển đô thị thông minh sẽ đòi hỏi một hạ tầng số tinh vi để giúp dữ liệu công trở thành công cụ ra quyết định và vận hành đô thị một cách minh bạch, theo thời gian thực và tiết kiệm nguồn lực. Công nghệ blockchain đang ngày càng chứng minh vai trò quan trọng của mình trong việc kiến tạo đô thị vận hành bằng dữ liệu mở.

Công nghệ blockchain được xem là một hạ tầng mềm quan trọng cho đô thị thế hệ mới, bên cạnh hạ tầng cứng như điện, nước, giao thông. Theo ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech, Hiệp hội Blockchain Việt Nam, giá trị cốt lõi của blockchain nằm ở khả năng lập trình hóa quy trình, phi vật chất hóa dữ liệu và phân tán trách nhiệm vận hành theo một chuẩn mực kiểm chứng công khai. Điều này cho phép mọi dữ liệu và giao dịch được minh bạch hóa và có thể kiểm tra.

Khi dữ liệu công được ghi nhận trên một blockchain mở, mọi thao tác chỉnh sửa, can thiệp hay sai lệch đều bị phát hiện ngay lập tức. Nhờ đó, công nghệ này giúp làm trong sạch hóa vận hành công và giảm thiểu tiêu cực. Nhiều doanh nghiệp công nghệ đã ứng dụng blockchain tại các địa phương, từ sàn giao dịch tài sản số đến nền tảng thanh toán DeFi và hệ thống blockchain nội bộ hỗ trợ truy xuất dữ liệu kim hoàn, tài sản đô thị và tín nhiệm tài chính công.

Để xây dựng đô thị thông minh, việc thiết kế lại cấu trúc dữ liệu nền là quan trọng. Các thành phố như Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ và Hồng Kông đã bắt đầu quá trình chuyển đổi số bằng cách chuẩn hóa dữ liệu công, lựa chọn công nghệ phù hợp và tạo sandbox để kiểm nghiệm thực tế từng ứng dụng trước khi nhân rộng.

Công nghệ blockchain giúp khôi phục niềm tin giữa người dân và chính quyền thông qua khả năng xác minh công khai mọi quyết định của Nhà nước. Hệ thống sổ cái phân tán (DLT) tạo ra bản ghi chính thức và chống lại việc sửa lại quá khứ, giúp tăng cường minh bạch trong quản trị đô thị. Một thành phố minh bạch không phải là nơi không có lỗi, mà là nơi mọi quyết định đúng hay sai đều để lại dấu vết và có thể được kiểm tra, phản biện, đánh giá bằng dữ liệu thật.

Hiện tại, một số công ty đang xây dựng các bộ công cụ để hỗ trợ chính quyền địa phương triển khai hệ thống truy xuất công khai trên dữ liệu ngân sách, giấy phép xây dựng và đất công thông qua giao diện trực tuyến. Việc áp dụng công nghệ blockchain trong quản lý đô thị không chỉ giúp giảm thiểu tham nhũng và tăng cường minh bạch mà còn mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển bền vững và hiệu quả của đô thị.

Trước những lợi ích mà công nghệ blockchain mang lại, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ này trong xây dựng đô thị thông minh là điều cần thiết. Tuy nhiên, quá trình này cũng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về hạ tầng, quy định pháp luật và nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về lợi ích của công nghệ blockchain.

Như vậy, với sự hỗ trợ của công nghệ blockchain, đô thị thông minh trong tương lai không chỉ là một khái niệm mà còn là hiện thực, nơi mà mọi hoạt động của đô thị được vận hành một cách minh bạch, hiệu quả và tiết kiệm, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Thủ đô Hà Nội đang tích cực đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trên nhiều lĩnh vực, bao gồm xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số, xã hội số và hiện đại hóa các phương thức phục vụ. Sau thời gian triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về việc tạo đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, thành phố đã gặt hái được nhiều kết quả nổi bật.

Ngay từ đầu năm 2025, UBND TP. Hà Nội đã có chỉ đạo quyết liệt trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW và Quyết định số 204-QĐ/TW của Ban Bí thư về chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng. Thành phố tập trung vào các trụ cột quan trọng như hoàn thiện thể chế, chính sách, phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, xây dựng chính quyền số, phát triển kinh tế số và xã hội số.

Về xây dựng chính quyền số, Hà Nội đã triển khai hiệu quả 5 trụ cột chính: Hạ tầng số, nền tảng và hệ thống số, dữ liệu số, ứng dụng dịch vụ số và đảm bảo an toàn thông tin mạng. Thành phố đã chuẩn hóa, làm sạch và liên thông dữ liệu trong các lĩnh vực then chốt như người có công, an sinh xã hội, hộ tịch, bảo trợ xã hội và trẻ em.

Trong lĩnh vực giáo dục, Hà Nội đã thí điểm học bạ số cho toàn bộ học sinh trung học cơ sở và trung tâm giáo dục thường xuyên từ học kỳ II năm học 2024-2025. Lĩnh vực giao thông cũng chứng kiến những bước đột phá khi thành phố tiên phong ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong điều hành, tối ưu hóa đèn tín hiệu và xử lý vi phạm giao thông.

Trong hệ thống các cơ quan Đảng, đoàn thể của thành phố, chuyển đổi số được Thành ủy Hà Nội chỉ đạo quyết liệt với nhiều sáng kiến đồng bộ. Một dấu ấn nổi bật là việc tích hợp thành công 4 thủ tục hành chính Đảng lên Cổng Dịch vụ công quốc gia.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh: “Dữ liệu số là tài sản, là nền tảng cho phát triển và quản trị thông minh. Người đứng đầu các đơn vị phải trở thành hạt nhân, người truyền cảm hứng và dẫn dắt công cuộc chuyển đổi số”.

Hà Nội cũng là địa phương đi đầu trong thực hiện Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia. Thành phố đã triển khai hiệu quả các nền tảng như: Ứng dụng Công dân Thủ đô số – iHanoi, sổ sức khỏe điện tử, cấp lý lịch tư pháp trên VNeID…

Tới đây, Hà Nội sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số hiện đại, phục vụ toàn diện cho người dân và doanh nghiệp, hướng tới mục tiêu trở thành một thành phố thông minh, hiện đại và đáng sống.

Ngày 19-7, tại Hà Nội, Ban Quản lý các khu công nghệ cao và khu công nghiệp thành phố Hà Nội và Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) đã tổ chức Lễ ký kết Thỏa thuận hợp tác chiến lược giai đoạn 2025–2030. Sự kiện này đánh dấu một bước phát triển mới trong mối quan hệ hợp tác giữa hai bên, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, phát triển công nghiệp công nghệ cao và đô thị thông minh tại Thủ đô.

Thỏa thuận hợp tác này là sự tiếp nối và nâng tầm mối quan hệ hợp tác chiến lược giữa Ban Quản lý các khu công nghệ cao và khu công nghiệp thành phố Hà Nội và Viettel, vốn đã được thiết lập từ năm 2019. Với 19 nội dung hợp tác cụ thể, bao trùm 3 lĩnh vực lớn là đầu tư, xây dựng hạ tầng; phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng đô thị thông minh, thỏa thuận lần này thể hiện quyết tâm của hai bên trong việc đồng hành và phát huy thế mạnh lẫn nhau vì mục tiêu phát triển bền vững.

Tại sự kiện, đại diện hai bên đã thống nhất các nguyên tắc hợp tác trên tinh thần tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi, bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật và tôn trọng uy tín, thương hiệu của mỗi bên. Theo nội dung thỏa thuận, Tập đoàn Viettel cam kết trở thành nhà đầu tư chiến lược tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc và các khu công nghệ cao, khu công nghiệp khác trên địa bàn Hà Nội. Viettel sẽ đẩy mạnh đầu tư vào các lĩnh vực công nghiệp công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, viễn thông, chuyển đổi số và thử nghiệm có kiểm soát các mô hình kinh doanh đổi mới sáng tạo.

Về phía Ban Quản lý, đơn vị cam kết tạo điều kiện thuận lợi tối đa trong khuôn khổ pháp luật để Viettel triển khai nhanh chóng các dự án đã, đang và sẽ đầu tư, bao gồm việc hỗ trợ thủ tục pháp lý, quy hoạch, hạ tầng kỹ thuật và xúc tiến đầu tư. Ban Quản lý cũng sẽ phối hợp với Viettel xây dựng Khu Công nghệ cao Hòa Lạc trở thành đô thị khoa học và công nghệ thông minh, thí điểm các mô hình đô thị hiện đại, an toàn và bền vững.

Thỏa thuận cũng xác định rõ các hoạt động đồng hành của hai bên trong phát triển hạ tầng số, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, xây dựng nền tảng quản lý điều hành thông minh, thiết lập hệ thống dữ liệu tích hợp giữa các khu công nghiệp, công nghệ cao trên địa bàn Hà Nội. Viettel sẽ tham gia tư vấn, cung cấp giải pháp, chia sẻ hạ tầng và hỗ trợ Ban Quản lý trong triển khai các đề án về đô thị thông minh, chuyển đổi số và nghiên cứu phát triển.

Tính đến thời điểm hiện tại, Viettel là nhà đầu tư lớn nhất tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc với 6 dự án đang triển khai, tổng vốn đăng ký gần 11.625 tỷ đồng và đang tiếp tục điều chỉnh tăng thêm, dự kiến thêm khoảng 4.000 tỷ đồng. Các dự án của Viettel tại đây được đánh giá là điển hình trong việc kết hợp hiệu quả giữa nghiên cứu – triển khai – sản xuất – thương mại hóa các sản phẩm công nghệ cao, phục vụ cả quốc phòng và dân sự.

Việc ký kết thỏa thuận hợp tác lần này là minh chứng rõ ràng cho định hướng phát triển Khu Công nghệ cao Hòa Lạc theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Đây cũng là bước đi cụ thể nhằm hiện thực hóa chủ trương của Trung ương và thành phố Hà Nội trong việc xây dựng Hòa Lạc trở thành hạt nhân khoa học – công nghệ, là trung tâm đổi mới sáng tạo dẫn dắt sự phát triển của Thủ đô và đất nước.

Lâm Đồng là tỉnh tiên phong trên cả nước thực hiện chuyển đổi số toàn diện với Tập đoàn Viettel ngay sau khi sáp nhập. Sự kiện này thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của tỉnh trong việc ổn định tổ chức và đẩy nhanh quá trình phát triển. Ông Hồ Văn Mười, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, cho biết rằng mặc dù tỉnh đã triển khai chuyển đổi số, vẫn còn nhiều hạng mục cần tiếp tục thực hiện và đẩy mạnh, đặc biệt là đồng bộ dữ liệu và nền tảng từ các tỉnh đã sáp nhập.

Trong buổi làm việc với Tập đoàn Viettel, UBND tỉnh Lâm Đồng đã đề xuất hỗ trợ để đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong các lĩnh vực chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Tỉnh mong muốn xây dựng hạ tầng số đồng bộ, cơ sở dữ liệu dùng chung và nền tảng tích hợp; nâng cao hiệu quả quản trị, phục vụ người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng công nghệ. Về vấn đề này, ông Mười nhấn mạnh rằng tỉnh cần đẩy mạnh phát triển hạ tầng số và kết nối 4G/5G trên toàn tỉnh; triển khai Hệ thống một cửa điện tử; ứng dụng chữ ký số; kết nối, làm sạch và đồng bộ dữ liệu từ các tỉnh cũ.

Ông Mười cũng đề xuất Viettel xem xét lựa chọn tỉnh làm địa điểm triển khai các dự án nhà máy công nghệ cao như nhà máy bán dẫn, trung tâm dữ liệu. Để hiện thực hóa các mục tiêu này, ông Mười hy vọng rằng Viettel sẽ hỗ trợ tích cực, giúp Lâm Đồng trở thành một điển hình về chuyển đổi số thành công.

Về phía Tập đoàn Viettel, ông Tào Đức Thắng, Chủ tịch – Tổng Giám đốc, đã có buổi trao đổi trực tiếp với Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lâm Đồng và Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười. Ông Thắng đã lắng nghe các đề xuất của tỉnh và chia sẻ kinh nghiệm triển khai chuyển đổi số của Viettel. Theo ông, có 6 mục tiêu trọng yếu cần phối hợp thực hiện sớm, bao gồm hoàn thiện thể chế tại các sở, ban, ngành để chuyển sang môi trường số; thu thập, liên thông và số hóa dữ liệu; xây dựng và nâng cấp hạ tầng kết nối, bổ sung phần cứng và phần mềm; xây dựng các bài toán ứng dụng trên nền tảng số; bảo đảm an ninh, an toàn thông tin; và bảo đảm nguồn lực cho toàn bộ quá trình triển khai.

Lâm Đồng là tỉnh mới được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh cũ gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận. Sau sáp nhập, tổng diện tích của tỉnh đạt 24.233 km² – lớn nhất cả nước, dân số khoảng 3,87 triệu người với 124 đơn vị hành chính cấp xã. Năm 2024, GRDP của tỉnh đạt 319.887 tỷ đồng, tăng trưởng 4,02% so với năm trước, xếp hạng 8/34 toàn quốc.

Việc sáp nhập mang lại cho Lâm Đồng một tầm vóc phát triển mới, với nền kinh tế đa dạng và không gian rộng mở để triển khai chuyển đổi số, nhất là trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm như nông nghiệp và du lịch. Tuy nhiên, địa phương cũng phải đối mặt với không ít thách thức như quy mô địa bàn rộng, địa hình chia cắt, sự đa dạng về dân tộc… Đây là những yếu tố đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc phổ cập công nghệ và triển khai các giải pháp chuyển đổi số mang tính đặc thù, phù hợp với thực tiễn.

Trước những thách thức và cơ hội đó, Lâm Đồng kỳ vọng vào sự hỗ trợ của Tập đoàn Viettel để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu trở thành một tỉnh đi đầu về công nghệ và phát triển bền vững.