Tháng 7 vừa qua đã chứng kiến nhiều hoạt động và sự kiện nổi bật trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST & CĐS). Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã tổ chức Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm 2025 và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm. Hội nghị này là dịp để Bộ KH&CN đánh giá lại những kết quả đạt được trong 6 tháng đầu năm và đề ra các nhiệm vụ, giải pháp để hoàn thành mục tiêu năm 2025.

Trong khuôn khổ các hoạt động của Bộ KH&CN, 3 nền tảng số phục vụ triển khai Nghị quyết số 57 đã được ra mắt. Đây là những công cụ quan trọng hỗ trợ cho việc triển khai và thực hiện Nghị quyết số 57, nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong các hoạt động của Bộ. Sự ra mắt của các nền tảng số này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa và nâng cao hiệu quả hoạt động của Bộ KH&CN.

Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia cũng đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác với Quỹ Phát triển KH&CN Lào. Sự kiện này đánh dấu sự khởi đầu của mối quan hệ hợp tác giữa hai quỹ, mở ra cơ hội cho việc trao đổi kinh nghiệm, công nghệ và nguồn lực để phát triển khoa học và công nghệ tại cả hai quốc gia. Thông qua hợp tác này, Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia Việt Nam và Quỹ Phát triển KH&CN Lào sẽ có cơ hội để tăng cường năng lực và hiệu quả hoạt động, góp phần thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ ở khu vực.

Bên cạnh đó, Việt Nam và Brazil đã tăng cường hợp tác về KHCN&ĐMST. Việc hợp tác này không chỉ góp phần tăng cường quan hệ giữa hai quốc gia mà còn mở ra nhiều cơ hội cho việc trao đổi công nghệ, kinh nghiệm và nguồn lực. Qua đó, các doanh nghiệp và tổ chức khoa học của Việt Nam và Brazil sẽ có cơ hội để hợp tác, trao đổi và phát triển, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Bộ KH&CN cũng đã tổ chức Họp báo Công bố 5 Luật do Bộ chủ trì soạn thảo. Những luật này sẽ tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại Việt Nam. Tại buổi họp báo, đại diện Bộ KH&CN đã giải đáp nhiều thắc mắc của phóng viên và giới thiệu những điểm mới, nổi bật của các luật được công bố.

Ngoài ra, Việt Nam và Senegal đã thúc đẩy hợp tác chuyển đổi số và phát triển hạ tầng số. Sự hợp tác này sẽ giúp Việt Nam và Senegal có cơ hội để trao đổi kinh nghiệm, công nghệ và nguồn lực nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong các hoạt động kinh tế – xã hội. Từ đó, hai quốc gia sẽ có thể tận dụng các cơ hội mới để phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Ngày 31/7, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã ký ban hành Quyết định số 1963/QĐ-BKHCN về việc điều chỉnh Kế hoạch kiểm tra năm 2025. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký.

Theo quyết định, kế hoạch kiểm tra năm 2025 được điều chỉnh với việc bổ sung 38 cuộc kiểm tra trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Cụ thể, sẽ có 9 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về khoa học và công nghệ đối với nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước.

Bên cạnh đó, Bộ sẽ tiến hành 13 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về chỉ dẫn bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nhãn hàng hóa; bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ. Bộ cũng sẽ thực hiện 3 cuộc kiểm tra chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động chuyển giao công nghệ; 5 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ.

Ngoài ra, còn có 2 cuộc kiểm tra về việc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng; 4 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật về tần số vô tuyến điện và 2 cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Đáng chú ý, Bộ cũng quyết định thay đổi cơ quan tiến hành kiểm tra, thời gian tiến hành kiểm tra đối với 4 cuộc kiểm tra; dừng triển khai 4 cuộc kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật và chất lượng sản phẩm, hàng hóa trong hoạt động đánh giá sự phù hợp.

Việc điều chỉnh kế hoạch kiểm tra năm 2025 của Bộ Khoa học và Công nghệ thể hiện tinh thần chủ động, linh hoạt trong công tác quản lý nhà nước, phù hợp với yêu cầu nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực khoa học và công nghệ.

Ngày gần đây, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã có buổi làm việc với lãnh đạo thành phố Đà Nẵng để triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng gợi ý rằng Đà Nẵng nên tập trung vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số với mục tiêu xuất khẩu.

Ông Hồ Quang Bửu, Phó chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, cho biết thành phố đã xây dựng kế hoạch hành động và lồng ghép nội dung vào các chương trình phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đến nay, Đà Nẵng đã hoàn thành 42,7% nhiệm vụ Trung ương giao và nằm trong nhóm 5 địa phương dẫn đầu. Thành phố cũng kiến nghị 10 giải pháp để đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, bao gồm mở rộng sandbox, lập Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp quốc gia, đầu tư hạ tầng trọng điểm, triển khai Internet vệ tinh, hỗ trợ công nghệ chiến lược, đưa ba sáng kiến vào danh mục quốc gia, hoàn thiện pháp lý đô thị thông minh, mở rộng visa ưu đãi cho chuyên gia, phát triển kinh tế số và xây dựng sàn tín chỉ carbon.

Năm 2024, tổng doanh thu toàn ngành công nghệ – thông tin thành phố Đà Nẵng đạt 39.888 tỷ đồng, tăng 9,07% so với năm 2023. Kim ngạch xuất khẩu phần mềm đạt 165 triệu USD, tăng 11,6% so với năm 2023. Kinh tế số đóng góp 20,69% GRDP thành phố. Những con số này cho thấy nỗ lực của Đà Nẵng trong việc phát triển khoa học công nghệ và chuyển đổi số đã mang lại kết quả tích cực.

Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Quảng khẳng định Đà Nẵng coi khoa học công nghệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo là nền tảng bền vững cho sự phát triển của thành phố. Địa phương đã hoàn thiện thể chế, đầu tư hạ tầng số và thu hút nhân lực chất lượng cao để đẩy mạnh phát triển kinh tế – xã hội.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng ghi nhận tinh thần tiên phong, quyết liệt của thành phố Đà Nẵng trong việc thực hiện các định hướng lớn về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Ông nhấn mạnh rằng Đà Nẵng đầu tư vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là phải nghĩ đến xuất khẩu và đây sẽ là ngành xuất khẩu chính của thành phố. Bộ trưởng gợi ý Đà Nẵng nên áp dụng tinh thần ‘Khoán 10’ trong Nghị quyết 57, đó là việc quản lý theo mục tiêu, trao quyền tự chủ, chấp nhận rủi ro và đánh giá theo hiệu quả tổng thể. Người làm khoa học được hưởng lợi chính đáng từ thành quả, giàu lên chính đáng, qua đó giải phóng sức sáng tạo.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cam kết đồng hành, trực tiếp cử cán bộ Trung ương về làm việc tại Đà Nẵng, tạo điều kiện để thành phố thực hiện thành công Nghị quyết 57 và coi đây là mô hình thí điểm để nhân rộng cả nước. Với sự hỗ trợ từ Bộ Khoa học và Công nghệ, Đà Nẵng sẽ có cơ hội để đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, từ đó trở thành một trong những địa phương đi đầu trong lĩnh vực này.

Trước những thách thức và cơ hội trong thời đại công nghệ số, Đà Nẵng đang nỗ lực để trở thành một thành phố thông minh, hiện đại và bền vững. Việc triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị sẽ giúp Đà Nẵng có cơ hội để phát huy tiềm năng, thế mạnh của mình và trở thành một mô hình mẫu cho các địa phương khác trên cả nước.

Sáng ngày 29-7-2025, tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times đã tổ chức thành công diễn đàn “Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới”. Sự kiện này quy tụ hơn 150 đại biểu đến từ các ban, bộ, ngành, viện, trường đại học, hiệp hội và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng.

Diễn đàn diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn về an ninh năng lượng. Nhu cầu năng lượng, đặc biệt là điện năng, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng ở mức 8-10% mỗi năm trong những năm tới. Điều này nhằm đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế và phấn đấu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Tại diễn đàn, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và áp dụng công nghệ hiện đại không còn là lựa chọn mà là “con đường tất yếu”. Điều này xuất phát từ bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với nhu cầu năng lượng ngày càng cao để phục vụ cho phát triển kinh tế, đồng thời cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Đồng quan điểm, TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), đánh giá cao vai trò của khoa học và công nghệ. Ông coi đây là “quốc sách hàng đầu” và “động lực quan trọng nhất” để phát triển kinh tế – xã hội nói chung và trong lĩnh vực năng lượng nói riêng. Để giải quyết những thách thức lớn đến từ nhu cầu tăng trưởng và yêu cầu giảm phát thải, ông Phan Xuân Dũng khẳng định: “Khoa học và công nghệ chính là chìa khóa để giải quyết đồng bộ các thách thức, biến khó khăn thành cơ hội phát triển mới”.

Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng trong lĩnh vực này. Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cùng với Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), đã đặt ra mục tiêu phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo. Cụ thể, Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo (không bao gồm thủy điện) phục vụ sản xuất điện đạt khoảng 28-36% vào năm 2030. Định hướng đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo sẽ lên đến 74-75%. Những mục tiêu này không chỉ thể hiện sự quyết tâm của Việt Nam trong việc chuyển dịch sang năng lượng sạch mà còn góp phần hiện thực hóa cam kết về giảm phát thải carbon của đất nước.