Khi theo dõi bộ phim Sex Education, tôi không thể không liên tưởng đến những trải nghiệm trong gia đình của mình. Tác phẩm này không chỉ đơn thuần là một câu chuyện tình cảm tuổi teen, mà còn là một bản phản ánh sâu sắc về mối quan hệ gia đình, đặc biệt là giữa cha mẹ và con cái.

Tôi nhớ lại thời gian học lớp 6, khi tôi bắt đầu bước vào môi trường mới ở trường cấp 2. Đó là giai đoạn tôi cảm thấy phấn khích khi được gặp gỡ bạn bè mới, thầy cô mới và tham gia các hoạt động văn nghệ của trường. Tuy nhiên, mối quan hệ giữa tôi và mẹ bắt đầu có những dấu hiệu căng thẳng. Mẹ tôi bắt đầu kiểm tra đồ đạc của tôi, đặt những câu hỏi riêng tư và theo dõi con cái một cách quá mức.

Tương tự như nhân vật Jean trong phim, mẹ của tôi cũng có hành vi xâm phạm quyền riêng tư của con cái. Điều này khiến tôi cảm thấy tổn thương, tức giận và mất lòng tin vào mẹ. Tôi bắt đầu đóng cửa và ‘đóng lòng mình’ với gia đình, không còn cảm giác thoải mái khi về nhà. Hậu quả của việc mất lòng tin là rất nghiêm trọng. Tôi không còn hứng thú với việc học, và mối quan hệ giữa tôi và mẹ trở nên căng thẳng.

Thế nhưng, điều kỳ lạ đã xảy ra khi mẹ tôi nhận ra sai lầm của mình. Bà đã xuống nước xin lỗi và thừa nhận hành vi sai trái của mình. Mẹ tôi nói: ‘Mẹ xin lỗi’. Bà giải thích rằng chính bà là người đã đọc nhật ký của tôi và ngờ rằng tôi phát hiện ra điều đó nên mới trở nên xa cách. Bà cũng hứa sẽ không bao giờ lén đọc nhật ký của tôi nữa và mong tôi tha lỗi.

Khi nghe những lời nói này của mẹ, tôi vừa giận vừa thương. Tôi giận bà vì đã không tin tưởng mà lén lục lọi đồ của tôi. Tôi thương bà vì chịu xuống nước để xin lỗi con. Hôm ấy, tôi nói hết với bà những điều này và chúng tôi đã giải quyết được biết bao nhiêu khúc mắc giữ kín trong lòng nhiều tháng qua.

Nhìn lại, tôi mới thấy sự chân thật có tác dụng thật phi thường. Nó có thể hàn gắn những mối quan hệ đang trên bờ vực đổ vỡ, nó có thể giúp con người thấu hiểu lẫn nhau, nó có thể giải tỏa những bức xúc trong lòng. Cũng nhờ hôm đó mà mối quan hệ của tôi với mẹ đã trở nên vững chãi đến tận bây giờ – khi cả hai mẹ con luôn cố gắng thành thật và tôn trọng cuộc sống của nhau.

Xem phim Sex Education làm tôi nhớ lại tất cả những chuyện này và hy vọng đây cũng sẽ là một bài học cho tất cả những ai đang có con ở độ tuổi ẩm ương giống như tôi hồi đó. Qua bộ phim, tôi hy vọng mọi người có thể rút ra được kinh nghiệm về sự quan trọng của sự đồng cảm, tôn trọng và chân thật trong mối quan hệ gia đình.

Một nghiên cứu gần đây của Đại học Jaume I (Tây Ban Nha) đã chỉ ra rằng việc sống chung với con trai trên 30 tuổi nhưng độc thân có thể làm giảm mức độ hài lòng trong cuộc sống của các bà mẹ, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của họ. Dữ liệu từ Khảo sát Tài chính hộ gia đình của Tây Ban Nha, một phần của Kế hoạch Thống kê quốc gia, đã được phân tích để đưa ra kết luận này. Kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Social Science & Medicine.

Nhóm nghiên cứu do tiến sĩ María José Gil-Moltó và tiến sĩ Arne Risa Hole từ Nhóm Kinh tế thực nghiệm và Tính toán (UJI) dẫn đầu, đã tập trung vào nhóm cha mẹ từ 50 đến 75 tuổi. Họ theo dõi mức độ hài lòng trong cuộc sống của các bậc phụ huynh qua các giai đoạn con cái rời nhà hoặc quay về sống chung.

Ở các nước châu Âu như Tây Ban Nha, hơn 40% người trưởng thành từ 25-34 tuổi vẫn sống cùng cha mẹ. Độ tuổi trung bình để rời khỏi nhà là khoảng 29,8. Ngoài ra, các yếu tố kinh tế, văn hóa gia đình truyền thống và sự phân công lao động chưa công bằng trong gia đình cũng là những nguyên nhân khiến nhiều người trẻ ở nhà lâu hơn.

Đáng chú ý, nghiên cứu chỉ ra rằng các bà mẹ sống chung với con trên 30 tuổi có mức độ hài lòng thấp hơn đáng kể. Điều này tương đương với việc sức khỏe của họ giảm từ mức ‘rất tốt’ xuống ‘tạm ổn’. Trong khi đó, không có sự sụt giảm tương tự được ghi nhận ở người cha, cho thấy gánh nặng chăm sóc trong gia đình vẫn chủ yếu đổ dồn lên vai người mẹ.

Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh rằng trong bối cảnh quốc tế hiện nay, khi việc sống chung giữa cha mẹ và con cái trưởng thành ngày càng phổ biến do khủng hoảng tài chính và chi phí sinh hoạt tăng cao, cần nhận thức được rằng sự sống chung này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tinh thần của phụ huynh, đặc biệt là các bà mẹ.

Từ nghiên cứu này, nhóm tác giả đề xuất các nhà hoạch định chính sách cần cân nhắc tạo điều kiện tốt hơn cho thanh niên tự lập thông qua các chính sách hỗ trợ nhà ở, việc làm và tài chính phù hợp.

Tại Việt Nam, một quốc gia đề cao giá trị và vai trò gia đình, tình trạng người trẻ trên 30 tuổi, đặc biệt là nam giới sống chung với bố mẹ cũng không phải là hiếm. Áp lực từ giá nhà tăng cao, thị trường lao động cạnh tranh và kỳ vọng xã hội về việc ‘an cư trước khi lập nghiệp’ khiến nhiều người ngần ngại rời khỏi vòng tay gia đình.

Tuy nhiên, vấn đề không chỉ dừng lại ở yếu tố kinh tế mà còn phản ánh những thay đổi trong cấu trúc gia đình, giá trị cá nhân và sự chuyển dịch của vai trò giới trong xã hội hiện đại. Đây không chỉ là câu chuyện của riêng Tây Ban Nha mà là xu hướng đang lan rộng và đặt ra nhiều câu hỏi cho chính sách nhà ở, phúc lợi và giáo dục giới trẻ tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.

Bên cạnh đó, một vấn đề khác liên quan đến sức khỏe tâm thần của trẻ vị thành niên tại Việt Nam cũng đáng được quan tâm. Áp lực học tập và sự kiểm soát quá nghiêm ngặt của cha mẹ đang khiến trẻ lo âu, trầm cảm, cảm giác bị cô lập và cô đơn. Theo nghiên cứu, có tới gần 22% trẻ vị thành niên tại Việt Nam đang gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần.