Trong bối cảnh kỷ nguyên số đang phát triển nhanh chóng, chuyển đổi số đã trở thành chìa khóa quan trọng giúp khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam tăng tốc và bứt phá. Với sự hỗ trợ tích cực từ phía Nhà nước và sự phát triển không ngừng của công nghệ, các doanh nghiệp tư nhân đang có cơ hội tạo ra những bước nhảy vọt đáng kể.

Theo Ủy ban Quốc gia chuyển đổi số, Việt Nam hiện đang là một trong những nền kinh tế có tốc độ phát triển kinh tế số nhanh chóng tại khu vực Đông Nam Á. Đặc biệt, thương mại điện tử đang nổi lên là một lĩnh vực đáng chú ý, với quy mô giao dịch đã vượt quá 25 tỷ USD và tăng trưởng khoảng 20% so với năm trước. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của thị trường kinh tế số tại Việt Nam.

Không chỉ có sự phát triển từ trong nước, nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu như Qualcomm, Meta và FPT cũng đang đầu tư vào Việt Nam. Các dự án đầu tư này không chỉ mang lại nguồn vốn đầu tư và công nghệ cao, mà còn đóng góp vào việc kích hoạt hệ sinh thái số nội địa và tạo ra làn sóng đào tạo nhân lực số chất lượng cao. Đây là những yếu tố quan trọng giúp nền kinh tế tư nhân Việt Nam phát triển bền vững.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, kinh tế tư nhân Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Việc tiếp cận các công cụ công nghệ, tài chính và thị trường vẫn còn là rào cản đối với nhiều doanh nghiệp. Để vượt qua thách thức này, các doanh nghiệp cần chủ động biến rào cản thành động lực để bứt phá và phát triển.

Một số doanh nghiệp tư nhân đã chủ động áp dụng các giải pháp công nghệ để chuyển đổi số thành công. Điển hình như Coffee Meet More, doanh nghiệp này đã áp dụng hình thức livestream và thanh toán không tiền mặt để tăng cường trải nghiệm mua sắm đa kênh và xây dựng cộng đồng trực tuyến sôi động. Mô hình này đã mang lại hiệu quả tích cực và tạo ra tiền đề cho sự phát triển của các doanh nghiệp khác.

Chuyển đổi số không chỉ diễn ra ở cấp độ doanh nghiệp mà còn được thể hiện rõ ở cấp địa phương. Câu chuyện lãnh đạo Bắc Giang livestream bán vải thiều là một ví dụ tiêu biểu. Sự kiện này đã đạt được kết quả ấn tượng với hơn 54 tấn vải thiều được ‘chốt đơn’ thành công. Điều này cho thấy tiềm năng của chuyển đổi số ở cấp độ địa phương và khả năng nhân rộng mô hình này trên toàn quốc.

Để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số, cần có sự phối hợp mạnh mẽ giữa Nhà nước và doanh nghiệp, giữa chính sách và thị trường, giữa công nghệ và con người. Nếu được hiện thực hóa đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có thể thử nghiệm và nhân rộng mô hình quốc tế hóa từ chính nội địa.

Trong tương lai, khu vực tư nhân dự kiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, với kỳ vọng chiếm khoảng 70% GDP vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, cần có sự hỗ trợ từ Nhà nước, sự phát triển của công nghệ và sự chủ động của các doanh nghiệp tư nhân. Với sự chung tay và nỗ lực không ngừng, mục tiêu chuyển đổi số và phát triển kinh tế tư nhân sẽ được hiện thực hóa.

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao, xu hướng “làm đúng luật” không chỉ là yêu cầu bắt buộc mà còn là cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ phát triển một cách bài bản, minh bạch và bền vững. Việc xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và chuyên nghiệp là mục tiêu xuyên suốt trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Tuy nhiên, khi các chính sách quản lý mới bắt đầu được thực thi, hàng trăm nghìn doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ đang phải đối mặt với những thách thức lớn. Những thách thức này không chỉ đến từ chi phí tuân thủ, năng lực vận hành mà còn từ tâm lý lo ngại bị “siết”. Các chuyên gia nhận định rằng việc “làm đúng luật” với doanh nghiệp nhỏ không hề đơn giản. Điều này là do các quy định tưởng chừng bình thường với doanh nghiệp lớn lại có thể trở thành gánh nặng với các đơn vị siêu nhỏ.

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Quốc hội, cho rằng chi phí cho hóa đơn điện tử, phần mềm kế toán, kế toán viên, nộp thuế đầy đủ… có thể chiếm phần lớn trong doanh thu hoặc lợi nhuận vốn đã eo hẹp của các doanh nghiệp nhỏ. Hơn nữa, mức độ hiểu biết và năng lực vận hành của các hộ kinh doanh còn hạn chế, khiến họ e ngại và lo lắng khi phải tuân thủ các quy định mới.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký kiêm Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cũng nhận định rằng các chính sách hiện hành đang có xu hướng ngày càng chặt chẽ hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực như thuế, an toàn thực phẩm, phòng cháy chữa cháy… Tuy nhiên, với doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, việc tuân thủ các quy định này đặt ra áp lực rất lớn về chi phí, thời gian và năng lực thực hiện.

Mặc dù vậy, các chuyên gia vẫn cho rằng “làm đúng luật” là xu hướng không thể đảo ngược. Chuyển từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp giúp hợp pháp hóa, mở ra cơ hội vay vốn, mở rộng quy mô và tăng độ tin cậy với đối tác. Để biến nỗi lo thành cơ hội, các chính sách cần được thiết kế linh hoạt, lộ trình hợp lý và hệ thống hỗ trợ đủ mạnh.

Cụ thể, ông Phan Đức Hiếu đề xuất cần thiết kế chính sách pháp luật có tính phân loại, phù hợp với quy mô doanh nghiệp, trong đó các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ nên được hưởng cơ chế giảm yêu cầu về hồ sơ, điều kiện hoặc các bước thủ tục hành chính phù hợp năng lực thực hiện. Ông Đậu Anh Tuấn cũng cho rằng việc thực hiện chính sách cần kết hợp cả “lực đẩy” (bắt buộc phải làm) và “lực kéo” (hỗ trợ để muốn làm) như miễn phí phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử; cung cấp các khóa đào tạo ngắn ngày; và tư vấn kịp thời từ cơ quan chức năng.

Cuối cùng, TS Nguyễn Quốc Việt, chuyên gia chính sách công Trường đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng nhấn mạnh rằng Nhà nước cần tiến xa hơn trong việc minh bạch hóa môi trường kinh doanh, loại bỏ các yếu tố “xin-cho”, giảm chi phí ngầm và quan trọng nhất là bảo đảm sự thống nhất giữa quy định trên giấy và thực thi thực tế. Bằng cách này, các doanh nghiệp nhỏ có thể nắm bắt cơ hội phát triển bền vững thông qua việc tuân thủ pháp luật một cách hiệu quả.

Việc tuân thủ pháp luật không chỉ giúp các doanh nghiệp nhỏ tránh được những rủi ro pháp lý mà còn giúp họ xây dựng một nền tảng kinh doanh vững chắc, từ đó mở ra những cơ hội mới cho sự phát triển trong tương lai. Đồng thời, với sự hỗ trợ từ chính sách và các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp, các doanh nghiệp nhỏ có thể yên tâm khi thực hiện các hoạt động kinh doanh đúng theo quy định của pháp luật.

Tóm lại, xu hướng “làm đúng luật” không chỉ là một yêu cầu bắt buộc mà còn là một cơ hội để các doanh nghiệp nhỏ phát triển bền vững. Qua việc xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch và hỗ trợ từ các chính sách, các doanh nghiệp nhỏ có thể tận dụng cơ hội này để phát triển và góp phần vào sự tăng trưởng của nền kinh tế.