Từ một đứa trẻ bán kim chỉ trong căn nhà tranh nghèo khó đến huyền thoại trong giới kinh doanh Trung Quốc, rồi sống cô độc trong viện dưỡng lão ở tuổi xế chiều, Doãn Minh Thiện đã trải qua gần như mọi đỉnh cao và vực sâu của đời người. Ông không chỉ là người sáng lập đế chế công nghiệp ô tô hùng mạnh Lifan, từng làm rạng danh Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cho tinh thần ‘không bao giờ là quá muộn để khởi nghiệp’.

Sinh năm 1938 trong một gia đình địa chủ khá giả, Doãn Minh Thiện có một tuổi thơ đủ đầy và sung túc cho đến khi biến cố ập đến: cha mất sớm, gia đình sa sút, phải chuyển về sống trong căn nhà tranh tồi tàn. Ở tuổi 12, cậu bé Minh Thiện đã sớm bước vào đời, tự mày mò kinh doanh kim chỉ để nuôi sống mẹ và bản thân. Lời dặn của mẹ: ‘Không học thì đời con cũng vô dụng’ trở thành kim chỉ nam trong cuộc đời ông. Doãn quyết tâm quay lại học tập và nhanh chóng thể hiện mình là một tài năng toán học xuất sắc khi hoàn tất chương trình tương đương bậc cử nhân khi còn chưa tốt nghiệp trung học.

Tuy nhiên, tai họa lại ập đến. Do một số phát ngôn bị xem là ‘sai lệch’ trong giai đoạn chính trị cực đoan, ông bị đuổi học và sau đó bị kết án 18 năm tù cải tạo. Trong suốt gần 2 thập kỷ sau song sắt, ông vẫn không bỏ cuộc. Thay vào đó, ông học tiếng Anh, đọc văn học cổ điển, dịch sách, rèn luyện thể chất để chuẩn bị cho ngày trở lại.

Ra tù ở tuổi 41, trong tay không tiền, không địa vị, ông bắt đầu hành trình tái thiết cuộc đời. Làm phiên dịch, giảng viên rồi biên tập viên, ông nhanh chóng được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc Nhà xuất bản Trùng Khánh. Năm 1985, ở tuổi 47, ông từ bỏ công việc nhà nước để tìm hiểu thế giới kinh doanh, sau đó tự mình lập công ty sách. Cuốn sách ‘Một hào cho học sinh trung học’ phát hành sau đó đã bán hơn 30 triệu bản, đem về khoản lợi nhuận khổng lồ, tạo bước đệm để ông bước vào hành trình mạo hiểm hơn.

Ở tuổi 53, khi đồng nghiệp nghĩ đến nghỉ hưu thì ông thành lập Công ty Lifan, bước vào ngành công nghiệp xe máy – nơi đã có những ‘ông lớn’ như Gia Lăng và Kiến Thiết thống trị. Nhưng chính tại vùng đất cạnh tranh khốc liệt ấy, Lifan vươn lên mạnh mẽ bằng đổi mới công nghệ: sản xuất động cơ siêu nhỏ, giới thiệu động cơ xe máy đầu tiên sử dụng khởi động điện tại Trung Quốc, tạo ra cú hích bùng nổ cho ngành xe máy nội địa.

Năm 2003, ông tiếp tục mở rộng sang lĩnh vực ô tô. Dù gặp không ít thách thức nhưng Lifan đã ra mắt mẫu xe Lifan 320 và nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường. Từ một công ty xe máy, Lifan trở thành tập đoàn công nghiệp hàng đầu Trung Quốc với 18 nhà máy trong vòng 18 năm.

Đỉnh cao rực rỡ đến cú ngã đau đớn. Năm 2010, Lifan niêm yết trên sàn chứng khoán Thượng Hải. Doãn Minh Thiện khi ấy đã 72 tuổi, trở thành người giàu nhất Trùng Khánh với tài sản ước tính hơn 11 tỷ NDT (khoảng 40.000 tỷ đồng). Tuy nhiên, năm 2016, Lifan vướng vào vụ điều tra liên quan đến khoản trợ cấp hơn 100 triệu NDT (khoảng 364 tỷ đồng) từ chính phủ trung ương. Do ảnh hưởng uy tín và niềm tin thị trường nên doanh thu lao dốc. Ông tuyên bố nghỉ hưu năm 2017, nhưng chỉ 2 năm sau, buộc phải trở lại để ‘cứu đứa con tinh thần’.

Năm 2020, Lifan chính thức nộp đơn xin tái cơ cấu và phá sản, chuyển giao quyền sở hữu cho Tập đoàn Geely. Tất cả những gì Doãn Minh Thiện gây dựng suốt 3 thập kỷ nay không còn thuộc về ông.

Tháng 8/2023, Doãn Minh Thiện chủ động chuyển vào viện dưỡng lão. Không sống cùng con cái, không thuê người chăm sóc, ông chọn một cuộc sống giản dị và lặng lẽ. Mỗi ngày trôi qua với vài trang sách, chút âm nhạc, vài bước tản bộ, đôi dòng nhật ký và những lần lặng lẽ theo dõi tin tức về công ty do chính ông gây dựng.

Gần tuổi 90, sống cô độc trong viện dưỡng lão, Doãn Minh Thiện chia sẻ một tâm niệm giản đơn nhưng sâu sắc: trong kinh doanh cũng như trong cuộc đời, không có điều gì là vĩnh cửu.

Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa kỷ niệm 25 năm thành lập với những cột mốc ấn tượng. Chỉ số VN-Index đã đạt đỉnh lịch sử 1.557,42 điểm, và thanh khoản thị trường đạt gần 2 tỷ USD. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường đang có những tín hiệu tích cực, cổ phiếu LDG của Công ty cổ phần Đầu tư LDG lại có diễn biến đi ngược lại, giảm sàn về 5.630 đồng/đơn vị.

Công ty cổ phần Đầu tư LDG gần đây đã thu hút sự chú ý của giới đầu tư khi có biến động mạnh. Ngày 26/6, cổ phiếu này tăng trần liên tiếp nhiều phiên sau khi ông Nguyễn Khánh Hưng, nguyên Chủ tịch HĐQT, tái xuất tại phiên họp đại hội đồng cổ đông. Tuy nhiên, sau 18 phiên tăng hết biên độ liên tiếp, LDG đã ‘quay đầu’ giảm sàn vào ngày 21/7.

Ông Nguyễn Khánh Hưng, sau khi thi hành án xong, tuyên bố sẽ tiếp tục làm việc cùng ban lãnh đạo để tái cấu trúc công ty. Năm 2025, công ty đặt mục tiêu doanh thu hơn 1.800 tỷ đồng, tăng gấp gần 10 lần năm ngoái, và lợi nhuận sau thuế gần 92 tỷ đồng. Công ty đang triển khai 9 dự án, trong đó 5 dự án lớn như LDG Grand Đà Nẵng, LDG Sky, West/High Intela… dự kiến sẽ được chuyển nhượng hoặc thoái vốn.

Về phía cổ đông, cơ cấu cổ đông của Đầu tư LDG đã đón ‘làn gió mới’ khi bà La Mỹ Hoàng mua 8,65 triệu cổ phiếu LDG, tăng tỷ lệ sở hữu lên 3,646%. Bà Hoàng là chị em ruột với một cổ đông hiện tại của công ty. Bà La Mỹ Phượng, cũng sở hữu 3,788% vốn Công ty. Cả hai chị em này hiện sở hữu tổng cộng 7,434% vốn.

Công ty cổ phần Đầu tư LDG được thành lập vào năm 2010, từng là một trong những doanh nghiệp địa ốc tầm trung có tiếng phía Nam. Công ty có nhiều dự án lớn với vốn đầu tư lên đến hàng nghìn tỷ đồng như Viva Park, The Viva City, dự án căn hộ High Intela, Marina Tower.

Tuy nhiên, về kinh doanh, trước Covid-19, LDG thu về hàng trăm tỷ lợi nhuận mỗi năm. Nhưng năm 2020, lợi nhuận công ty giảm đột ngột từ 603 tỷ đồng xuống 13 tỷ đồng. Năm 2023, công ty này lỗ 524 tỷ đồng. Năm 2024, công ty lỗ ròng hơn 1.500 tỷ đồng.

Cuối tháng 11/2023, ông Nguyễn Khánh Hưng bị bắt tạm giam vì liên quan đến sai phạm tại dự án khu dân cư Tân Thịnh. Ông Hưng bị cáo buộc bán nhà chưa đủ điều kiện pháp lý, lừa dối khách hàng. Kết quả, cựu lãnh đạo LDG bị tuyên phạt 16 tháng tù giam, doanh nghiệp bị buộc hoàn trả toàn bộ tiền đã thu của khách hàng.

Sang giữa năm 2024, công ty này còn bị TAND tỉnh Đồng Nai mở thủ tục phá sản sau đơn kiện từ Công ty cổ phần Thương mại và Xây dựng Phúc Thuận Phát. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường bất động sản dần hồi phục, nhiều doanh nghiệp bất động sản đều bày tỏ lạc quan với kế hoạch tăng trưởng mạnh.

Gần đây, Đầu tư LDG ghi doanh thu thuần tăng mạnh từ 10 tỷ lên hơn 77 tỷ đồng, chỉ mới thực hiện được 4% chỉ tiêu cả năm. Lợi nhuận trước thuế đạt hơn 12 tỷ. Tuy nhiên, tính đến 31/3/2025, công ty này vẫn đang ghi nhận lỗ lũy kế hơn 1.375 tỷ đồng, tương đương đến 53% vốn điều lệ.