Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2022 của Tổng cục Quản lý đất đai mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nhấn mạnh, nhìn lại chặng đường 15 năm từ khi thành lập Tổng cục đến nay, ngành quản lý đất đai đã có nhiều dấu ấn, nhiều đóng góp cho sự phát triển đất nước, nhất là trong việc tham mưu, xây dựng chính sách pháp luật đất đai nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực đất đai. Đặc biệt, là dấu ấn kết nối cơ sở dữ liệu đất đai với cơ sở dữ liệu dân cư để từng bước đi vào vận hành phục vụ công tác quản lý Nhà nước và phục vụ nhân dân.

Về nhiệm vụ năm 2023, Bộ trưởng Trần Hồng Hà yêu cầu các đơn vị tiếp tục rà soát, tham mưu lãnh đạo Bộ để phân công trách nhiệm trong việc xây dựng Luật Đất đai sửa đổi và việc lấy ý kiến nhân dân về Dự thảo Luật. Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, kiểm tra đánh giá, kiểm soát quyền lực…

Vụ trưởng Vụ Pháp chế Bộ Tài nguyên và Môi trường Phan Tuấn Hùng đề nghị, năm 2023, Cục Đất đai, Cục Quy hoạch và phát triển tài nguyên đất, Cục Đăng ký và dữ liệu thông tin đất đai Cục Đất đai, Cục Quy hoạch và phát triển tài nguyên đất, Cục Đăng ký và dữ liệu thông tin đất đai cần tăng cường phối hợp với Vụ trong việc xây dựng Luật Đất đai (sửa đổi), xây dựng các Nghị định, Thông tư; tuyên truyền phổ biến Luật…

Về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2022, bà Đoàn Thị Thanh Mỹ, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai cho biết, Tổng cục đã phối hợp tập trung hoàn thiện dự án Luật Đất đai sửa đổi. Công tác chỉ đạo, hướng dẫn việc quản lý, sử dụng đất tại các địa phương được thực hiện thường xuyên, kịp thời chấn chỉnh, kiểm soát tình trạng sốt đất, các biện pháp tháo gỡ vướng mắc góp phần phát triển kinh tế và trật tự xã hội…

Về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Tổng cục đã hoàn thiện các nội dung sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai và trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2022). Hiện nay, Tổng cục đã hoàn thành báo cáo tiếp thu, giải trình ý kiến của Đại biểu Quốc hội tại phiên thảo luận và ý kiến thẩm tra của các Ủy ban thuộc Quốc hội để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Hoàn thiện hồ sơ để lấy ý kiến nhân dân theo quy định.

Tổng cục cũng đã tích cực phối hợp với các Bộ, ngành hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan đến đất đai, như: Dự án Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi, dự án Luật Nhà ở sửa đổi, dự án Luật Đấu thầu sửa đổi, dự án Luật Hợp tác xã sửa đổi, dự án Luật Khoáng sản sửa đổi; Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 118/2014/NĐ-CP ngày 17/12/2014 của Chính phủ về sắp xếp, đổi mới và phát triển, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty nông, lâm nghiệp…

Trong năm 2022, Tổng cục đã tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương thực hiện tốt công tác đo đạc, đăng ký, cấp giấy chứng nhận, kết quả đến nay, cả nước đã đo đạc lập bản đồ địa chính đạt trên 78% tổng diện tích tự nhiên (các loại tỷ lệ bản đồ); tỷ lệ cấp giấy chứng nhận lần đầu đạt trên 97,4% tổng diện tích các loại đất cần cấp.

Tổng cục cũng đã tập trung chỉ đạo các địa phương tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai phục vụ giải quyết thủ tục hành chính về đất đai trên môi trường điện tử. Rà soát, đánh giá, xác định thủ tục hành chính phù hợp triển khai thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 và công bố danh mục dịch vụ công tích hợp, cung cấp trên Cổng Dịch vụ công quốc gia nhằm đẩy mạnh việc tiếp nhận hồ sơ thủ tục hành chính về đất đai trực tuyến để người dân, doanh nghiệp vẫn giải quyết được thủ tục hành chính nhưng giảm thiểu việc đến nơi nộp hồ sơ.

Đến nay đã có 24/63 tỉnh, thành phố đã thực hiện việc kết nối liên thông điện tử trao đổi thông tin dữ liệu đất đai giữa cơ quan đăng ký đất đai và cơ quan thuế; 61/63 tỉnh, thành phố đã thực hiện việc thanh toán nghĩa vụ tài chính về đất đai qua Cổng dịch vụ Công Quốc gia…

Ngành Tài nguyên và Môi trường đã hoàn thành số hóa, đưa vào sử dụng cơ sở dữ liệu ở 397/705 đơn vị cấp huyện với 43 triệu thửa đất. Trong đó, đã kết nối chia sẻ 18 trường thông tin ở 56/63 tỉnh, thành phố; 316/705 đơn vị cấp huyện, 4.076/10.599 đơn vị cấp xã với hơn 24 triệu thửa đất và số lượng kết nối đang tiếp tục tăng. Các dịch vụ công trực tuyến sử dụng dữ liệu dân cư được triển khai trong đó thủ tục “Đăng ký biến động về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất do thay đổi thông tin về người được cấp Giấy chứng nhận (đổi tên hoặc giấy tờ pháp nhân, giấy tờ nhân thân, địa chỉ)” đã được triển khai tại 50/63 tỉnh, thành phố..

Về giá đất, Tổng cục tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tổ chức áp dụng bảng giá đất giai đoạn 2020 – 2024 và việc xây dựng hệ số điều chỉnh giá đất trên địa bàn cấp tỉnh. 

Năm 2022, Tổng cục đã hoàn thành 3 đoàn kiểm tra tại thành phố Hải Phòng, Ninh Thuận và tỉnh Bình Thuận. Duy trì công tác tiếp nhận xử lý thông tin phản ánh của người dân và doanh nghiệp về những hành vi vi phạm trong quản lý và sử dụng đất thông qua đường dây nóng của Tổng cục…/.

Tại dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất bổ sung trình tự xây dựng bảng giá đất, trách nhiệm của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân trong xây dựng bảng giá đất; việc xây dựng bảng giá đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đề xuất bổ sung trình tự xây dựng bảng giá đất, trách nhiệm của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân trong xây dựng bảng giá đất.

Cụ thể, dự thảo nêu rõ, bảng giá đất được xây dựng định kỳ hàng năm được công bố công khai và áp dụng từ ngày 1/1 của năm.

Căn cứ nguyên tắc, phương pháp định giá đất, Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất, được thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất để xây dựng bảng giá đất; trình Hội đồng thẩm định bảng giá đất; căn cứ kết quả của Hội đồng thẩm định bảng giá đất trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua bảng giá đất trước khi Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định ban hành.

Bảng giá đất được xây dựng theo vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn.

Bảng giá đất được áp dụng cho các trường hợp sau:

1- Tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân;

2- Tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm;

3- Tính thuế sử dụng đất, thuế đối với các dự án chậm tiến độ hoặc không đưa đất vào sử dụng;

4- Tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân;

5- Tính tiền sử dụng đất tăng thêm đối với những trường hợp chậm đưa đất vào sử dụng, không đưa đất vào sử dụng;

6- Tính phí và lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai;

7- Tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai;

8- Tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai;

9- Tính giá trị quyền sử dụng đất để trả cho người tự nguyện trả lại đất cho Nhà nước đối với trường hợp đất trả lại là đất Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng đất có thu tiền sử dụng đất, đất thuê trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê;

10- Tính giá khởi điểm đối với trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất, cho thuê đất.

11- Làm căn cứ để tính giá thuê đất xây dựng công trình ngầm, xây dựng công trình trên không

Đối với các trường hợp tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tính tiền thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm thì giá đất để tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, tính tiền thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm ổn định trong 5 năm.

Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây.

Để đảm bảo hoàn thành mục tiêu nâng cao hiệu suất và tính minh bạch của dịch vụ quản lý đất đai trên cả nước, ngày 9/2, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề nghị 30 tỉnh, thành phố thực hiện dự án “Tăng cường quản lý đất đai và cơ sở dữ liệu đất đai” (dự án VILG) gấp rút triển khai, hoàn thành tiến độ trước tháng 6/2023.

Tại cuộc họp đánh giá tình hình thực hiện dự án VILG diễn ra sáng nay, ông Chu An Trường, Phó Cục trưởng Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Giám đốc Ban Quản lý dự án VILG cho biết dự án này sử dụng vốn vay từ Ngân hàng Thế giới, thực hiện từ tháng 3/2017 đến tháng 6/2023, tại 30 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Đến nay, dự án VILG đã hoàn thành kết nối vận hành cơ sở dữ liệu đất đai gia tại 210/237 huyện thuộc 29/30 tỉnh, thành phố tham gia dự án. Trong đó, có 19 tỉnh đã hoàn thành kết nối toàn bộ vận hành cơ sở dữ liệu đất tại các huyện tham gia dự án; ngoài ra có 40 quận, huyện thuộc 6 tỉnh, thành phố ngoài dự án tham gia kết nối.

Bên cạnh đó, ngày 29/12/2022, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Bộ Công an đã thực hiện việc kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai nhằm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ quản lý nhà nước, phục vụ người dân. Trong 305 huyện đã kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư có 281 huyện của dự án VILG.

Về triển khai các dịch vụ kết nối về đất đai trên hệ thống thông tin đất đai Hệ thống thông tin đất đai (VBDLIS) và việc quản lý và duy trì cơ sở dữ liệu đất đai tại các địa phương, đến nay dự án đã kết nối liên thông thuế điện tử tại 24/30 tỉnh, thành phố; kết nối hệ thống 1 cửa điện tử tại 18/30 tỉnh; kết nối cổng dịch vụ công quốc gia về dịch vụ thanh toán nghĩa vụ tài chính về đất đai cấp độ 4 cho 30/30 tỉnh.

Tuy vậy, ông Trường cũng lưu ý bên cạnh kết quả đã đạt được, quá trình triển khai dự án hiện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục như: Công tác giải ngân còn thấp (dự án có tổng vốn sau điều chỉnh hơn 125 triệu USD, tuy nhiên tính đến ngày 31/1/2023, mới giải ngân được 48,752 triệu USD – đạt 38,8%).

Bên cạnh đó, khối lượng công việc cần phải thực hiện còn nhiều. Quá trình triển khai dự án VILG gặp nhiều khó khăn do những điều chỉnh về cơ chế tài chính, bố trí vốn, ảnh hưởng của dịch Covdi-19, lúng túng trong thực hiện các quy định của nhà tài trợ, năng lực còn hạn chế của các ban quản lý dự án, của các nhà thầu.

Đáng chú ý, hiện nay, có 1 địa phương xin rút khỏi dự án VILG là tỉnh Khánh Hòa.

Nhấn mạnh dự án VILG chỉ còn gần 5 tháng nữa sẽ kết thúc, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân cho rằng nhiệm vụ trọng tâm của dự án VILG ở trung ương cũng như ở địa phương trong năm 2023 là phải tập trung nỗ lực để hoàn thành dự án theo đúng cam kết, đạt được các mục tiêu đã đề ra.

Vì vậy, thay mặt Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Ngân đề nghị ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo bố trí đủ các nguồn vốn bao gồm vốn IDA và vốn đối ứng trong tháng 2/2023, để đảm bảo tiến độ thực hiện dự án theo đúng cam kết.

Cùng với đó, ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Quản lý dự án cấp tỉnh và các sở, ban, ngành liên quan quyết liệt chỉ đạo các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng, nghiệm thu cơ sở dữ liệu đất đai và đưa ngay vào vận hành, khai thác sử dụng; xây dựng phương án tiếp nhận sản phẩm, phương án vận hành cơ sở dữ liệu sau khi dự án kết thúc.

Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đề nghị Ngân hàng Thế giới tiếp tục phối hợp chặt chẽ với bộ hoàn thành ký kết Hiệp định điều chỉnh của dự án; hỗ trợ các chuyên gia để triển khai các hoạt động nghiên cứu hỗ trợ chuyên sâu hỗ trợ về chính sách đất đai, Luật Đất đai như sau: Lộ trình phát triển Hệ thống thông tin đất đai quốc gia bền vững; tích hợp Hệ thống thông tin địa lý và Hệ thống thông tin đất đai; lộ trình chuyển đổi và hiện đại hóa công tác định giá đất đai; nghiên cứu về việc thu hồi đất.

Về phía các đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Nhân đề nghị Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai, Vụ Hợp tác quốc tế khẩn trương phối hợp Bộ Tài chính, các bộ ngành, có liên quan hoàn thành việc ký kết Hiệp định điều chỉnh dự án; tăng cường tập trung theo dõi, giám sát tình hình thực hiện dự án của các địa phương, đặc biệt các tỉnh đang chậm tiến độ, nắm bắt khối lượng, chất lượng, tỷ lệ giải ngân, kịp thời đưa ra giải pháp để tháo gỡ cùng địa phương…/.