Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp đang trở thành xu hướng tại nhiều địa phương, đặc biệt là tại quê hương Chủ tịch Tôn Đức Thắng, xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh An Giang. Nhiều nông dân tại đây đã mạnh dạn chuyển đổi từ những mảnh ruộng trồng lúa, rau màu kém hiệu quả sang mô hình trồng dưa lưới trong nhà kính, ứng dụng công nghệ cao.

Gia đình chị Huỳnh Ngọc Diện, ngụ ấp Mỹ An 2, xã Mỹ Hòa Hưng, là một điển hình trong số đó. Trước đây, trên diện tích đất nông nghiệp 1.400m², gia đình chị chỉ canh tác lúa và trồng rau, cho thu nhập bấp bênh. Tuy nhiên, sau khi nhận thấy mô hình cũ không còn hiệu quả, chị Diện đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng dưa lưới trong nhà kính theo hướng ứng dụng công nghệ cao.

Sau thời gian tìm hiểu và chuẩn bị, gia đình chị Diện đã xây dựng 2 nhà kính với tổng kinh phí khoảng 300 triệu đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợ 50 triệu đồng. Hiện tại, gia đình chị đang trồng khoảng 3.900 gốc dưa mật và dưa vàng trên diện tích 1.400m².

Chị Diện cho biết, một năm chị canh tác 3-4 vụ dưa lưới, mỗi vụ cho năng suất 2-3 tấn, bán ra với giá từ 40.000 – 60.000 đồng/kg, tùy thời điểm. Trung bình mỗi vụ, gia đình chị lời khoảng 40 triệu đồng sau khi trừ hết chi phí giống, phân bón, nhân công chăm sóc.

Đặc biệt, mô hình trồng dưa lưới của chị Diện đã ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt tự động điều khiển trên app qua điện thoại thông minh. Hệ thống này giúp tiết kiệm nước, giảm công lao động và nâng cao năng suất, chất lượng trái. Chị Diện cũng đã nuôi ong mật trong nhà lưới để hỗ trợ thụ phấn cho hoa dưa. Mỗi tổ ong có giá khoảng 3 triệu đồng, không chỉ hỗ trợ thụ phấn mà còn mang lại môi trường sinh thái tự nhiên cho cây trồng.

Để nâng cao năng suất và chất lượng, chị Diện cùng chồng không ngừng học hỏi, tham gia các lớp chuyển giao kỹ thuật từ Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh An Giang. Nhờ đó, chị làm chủ được kỹ thuật chăm sóc, tỉa dây, xử lý ra hoa, kiểm soát sâu bệnh cho dưa.

Ngoài bán dưa cho thương lái, chị Diện còn mở cửa cho du khách tham quan miễn phí vườn dưa, tạo điểm đến sinh thái nông nghiệp hấp dẫn cho người dân địa phương và du khách từ các tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Thành phố Hồ Chí Minh.

Ông Nguyễn Văn Thạnh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh An Giang, đánh giá rằng mô hình trồng dưa trong nhà lưới của gia đình chị Diện là điển hình tiêu biểu của địa phương trong việc mạnh dạn chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái ứng dụng công nghệ cao. So với trồng lúa, hiệu quả kinh tế cao hơn 4-5 lần, giúp nông dân sống tốt, sống khỏe từ chính mảnh đất của mình.

Hiện tại, trên địa bàn xã Mỹ Hòa Hưng đã có 3 hộ dân mạnh dạn chuyển đổi đất lúa, vườn tạp kém hiệu quả sang trồng dưa lưới trong nhà kính ứng dụng công nghệ cao, mang lại giá trị kinh tế cao cho gia đình. Nhờ sự đồng hành của các cơ quan chức năng, đặc biệt là Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, nhiều hộ dân trên địa bàn xã đang được hỗ trợ kỹ thuật, giống, kinh phí, mạnh dạn đầu tư chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, mang lại nguồn thu nhập cao cho gia đình.

Xã Đại Phúc, tỉnh Thái Nguyên, hiện là một trong những địa phương hàng đầu về diện tích trồng chè, với hơn 1.260ha chè trên địa bàn. Đảng bộ xã đã xác định nâng cao giá trị cây chè là một trong ba nhiệm vụ đột phá để phát triển kinh tế và nâng cao thu nhập cho người dân.

Gia đình chị Lương Thị Thảo, ở xóm Cây Thị, xã Đại Phúc, là một điển hình trong việc trồng và chăm sóc chè. Với khoảng 1.000m2 đất trồng chè, gia đình chị Thảo đã áp dụng phương pháp ủ phân chuồng hoai mục để bón cho chè, giúp vườn chè phát triển tốt và cho năng suất cao.

Bên cạnh việc duy trì diện tích chè hiện có, xã Đại Phúc đã thành lập các hợp tác xã (HTX) chế biến và kinh doanh chè. Các HTX này đã liên kết với các hộ trồng chè để xây dựng vùng nguyên liệu ổn định và đảm bảo chất lượng chè tươi. HTX chè Kim Thoa là một trong những điển hình, được thành lập vào năm 2022 với số vốn điều lệ 600 triệu đồng và 7 thành viên. HTX đang duy trì vùng nguyên liệu chè 5ha trồng theo hướng VietGAP, với sản lượng chè búp tươi hàng năm đạt trên 88 tấn. Sản phẩm chè của HTX đã được cấp giấy chứng nhận OCOP 4 sao và được tiêu thụ trên thị trường.

Trung bình mỗi năm, HTX Kim Thoa xuất bán ra thị trường khoảng 6 tấn chè khô, với doanh thu đạt trên dưới 1 tỷ đồng. Bà Tống Thị Kim Thoa, Giám đốc HTX chè Kim Thoa, cho biết: ‘Ngay từ khi thành lập, HTX đã chú trọng đến sản xuất và chế biến sản phẩm chè sạch, an toàn, đạt tiêu chuẩn hữu cơ.’ https://kimthoa.vn

Xã Đại Phúc đặt mục tiêu đến năm 2030, sản lượng chè búp tươi đạt khoảng trên 31.500 tấn, giá trị sản phẩm trên mỗi ha đất trồng chè đạt trên 1 tỷ đồng/năm; tổng giá trị thu được từ cây chè hàng năm đạt khoảng 1.268 tỷ đồng.

Để đạt mục tiêu này, địa phương đang tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp theo hướng nông nghiệp thông minh, xây dựng các sản phẩm chè đặc trưng phục vụ phát triển du lịch. Khâu chế biến chè cũng sẽ được chú trọng nhằm tạo ra nhiều sản phẩm có chất lượng cao.

Ông Nguyễn Nam Tiến, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đại Phúc, cho biết: ‘Trong định hướng phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, xã Đại Phúc tập trung xây dựng thương hiệu và chú trọng đến khâu an toàn trong sản xuất và chế biến chè. Các sản phẩm từ cây chè sẽ được chế biến sâu, ứng dụng khoa học và chuyển đổi số nhằm nâng cao thu nhập cho người dân trên một đơn vị diện tích.’

Xã phấn đấu đến năm 2030, giá trị cây chè đạt từ 900 triệu đến 1 tỷ đồng/ha/năm, doanh thu đạt 1.000 – 1.500 tỷ đồng. Xã cũng chú trọng đến khâu quảng bá sản phẩm, đưa cây chè trở thành hàng hóa du lịch. Cùng với quảng bá sản phẩm chè, địa phương sẽ chú trọng quảng bá văn hóa trà đối với khách du lịch.

Với tiềm năng, lợi thế sẵn có, cùng với những giải pháp phù hợp, xã Đại Phúc đang hướng đến mục tiêu trở thành xã trọng điểm về phát triển kinh tế, du lịch. Trong đó, việc tiếp tục nâng cao chất lượng, thương hiệu cây chè được xem là một trong ba khâu đột phá để phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Ở tỉnh Tuyên Quang, Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” đã được triển khai một cách hiệu quả thông qua hỗ trợ các tổ nhóm sinh kế và hợp tác xã do phụ nữ làm chủ trong việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất và kết nối thị trường. Nhờ đó, nhiều hội viên phụ nữ đã có thể nâng cao thu nhập, tạo việc làm và vươn lên làm giàu bền vững.

Các cấp Hội Phụ nữ tại Tuyên Quang đã hỗ trợ 52 tổ nhóm sinh kế và hợp tác xã trong việc ứng dụng công nghệ 4.0. Bên cạnh đó, họ cũng tổ chức 55 hội nghị tập huấn cho 1.700 người tham gia về hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ 4.0 nhằm nâng cao quyền năng kinh tế cho tổ, nhóm sinh kế. Việc ứng dụng công nghệ 4.0 đã giúp các sản phẩm của hội viên phụ nữ tiếp cận được với thị trường rộng lớn hơn thông qua sàn thương mại điện tử, từ đó tăng doanh thu và cải thiện đời sống.

Một ví dụ điển hình là Hợp tác xã Nông sản Dầu Lạc Đồng Yên, đã ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất và kết nối thị trường. Nhờ đó, sản phẩm dầu lạc của họ đã được bán đến các tỉnh, thành trên cả nước thông qua chiếc điện thoại thông minh. Chị Mạc Thị Miến, Giám đốc Hợp tác xã Nông sản Dầu Lạc Đồng Yên, xã Đồng Yên cho biết, trước đây họ chỉ chờ thương lái đến mua trực tiếp, nhưng nay đã có thể bán hàng online và tiếp cận chuyển đổi số để quảng bá và phát triển sản phẩm.

Tương tự, chị Phạm Thị Hồng, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp hữu cơ Hồng Phát, xã Kim Bình, đã mạnh dạn phát triển các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ nhờ sự hỗ trợ từ các cấp Hội Phụ nữ. Sản phẩm trà túi lọc đậu đen xanh lòng của Hợp tác xã đã đạt OCOP 4 sao vào năm 2021 và năm 2022 được UBND tỉnh Tuyên Quang công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh. Hiện, Hợp tác xã tạo việc làm cho 6 lao động tại xưởng, với mức lương từ 6-8 triệu đồng/người/tháng và doanh thu trên 4 tỷ đồng/năm.

Những kết quả trên cho thấy việc triển khai Dự án 8 tại Tuyên Quang đã mang lại những kết quả tích cực, góp phần nâng cao quyền năng kinh tế cho phụ nữ và giúp họ vươn lên làm giàu bền vững. Thông qua việc hỗ trợ ứng dụng công nghệ 4.0, các cấp Hội Phụ nữ đã giúp hội viên phụ nữ tiếp cận được với thị trường rộng lớn hơn, tăng doanh thu và cải thiện đời sống.