Công nghệ giao diện não-máy tính, hay còn gọi là Brain-Computer Interface (BCI), đã trở thành một chủ đề nóng trong lĩnh vực khoa học viễn tưởng cũng như trong thực tế. Những giao diện này cho phép con người điều khiển máy tính hoặc các thiết bị khác bằng suy nghĩ của mình, mở ra những triển vọng mới trong lĩnh vực y tế, công nghệ và nhiều ngành nghề khác. Các công ty như Synchron và Neuralink đang ở tuyến đầu trong cuộc đua phát triển công nghệ này, với mục tiêu cuối cùng là thương mại hóa nó.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với WIRED, phóng viên Emily Mullin đã có cơ hội thảo luận với Lauren và Mike về những điểm nổi bật của mô hình do Synchron phát triển, cũng như những hứa hẹn và hạn chế của các giao diện não-máy tính. Synchron và Neuralink, hai công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này, đang nỗ lực để biến công nghệ BCI trở thành hiện thực.

Synchron, một trong những công ty tiên phong, đã và đang phát triển một thiết bị được gọi là Stentrode. Thiết bị này được thiết kế để được cấy ghép vào não thông qua một thủ tục tương tự như đặt stent tim. Một khi đã được cấy ghép, Stentrode có thể đọc được tín hiệu điện từ não và truyền chúng đến máy tính hoặc các thiết bị khác. Điều này có thể giúp những người bị liệt hoặc bị suy giảm khả năng vận động do các bệnh lý như ALS (bệnh xơ cứng bên) có thể giao tiếp và điều khiển các thiết bị một cách dễ dàng hơn.

Neuralink, được thành lập bởi Elon Musk, cũng đang phát triển một thiết bị BCI với mục tiêu giúp con người tương tác với máy tính một cách trực tiếp và nhanh chóng hơn. Thiết bị của Neuralink, được gọi là Link, là một chip được cấy ghép vào não, cho phép thu thập và truyền tín hiệu thần kinh. Công ty này đang trong quá trình thử nghiệm và phát triển để đảm bảo rằng công nghệ của họ không chỉ hiệu quả mà còn an toàn cho người dùng.

Dù cả Synchron và Neuralink đều đang đạt được những tiến bộ đáng kể, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Một trong những thách thức lớn nhất là vấn đề bảo mật và quyền riêng tư. Khi các thiết bị BCI trở nên phổ biến hơn, khả năng bảo vệ thông tin thần kinh của người dùng sẽ trở thành một vấn đề cấp thiết. Ngoài ra, còn có những vấn đề về đạo đức, như việc sử dụng BCI trong y tế, giáo dục và các lĩnh vực khác.

Trên đường đến với tương lai của công nghệ giao diện não-máy tính, nhiều câu hỏi vẫn chưa có lời giải. Làm thế nào để đảm bảo rằng công nghệ này được sử dụng một cách có trách nhiệm và vì lợi ích của xã hội? Làm thế nào để cân bằng giữa sự đổi mới và sự bảo vệ quyền riêng tư của người dùng? Những câu hỏi này sẽ cần được trả lời khi công nghệ BCI tiếp tục phát triển và trở nên phổ biến hơn.

WIRED đã đưa tin rộng rãi về các tiến bộ trong lĩnh vực BCI, cung cấp cho độc giả cái nhìn sâu sắc về công nghệ đang thay đổi nhanh chóng này. Với sự phát triển không ngừng của Synchron, Neuralink và các công ty khác, tương lai của giao diện não-máy tính hứa hẹn sẽ mang đến những đổi mới đáng kể cho nhân loại.

Nam Phi đang triển khai một chiến lược bảo tồn mới để bảo vệ quần thể tê giác trắng quý hiếm, với việc áp dụng công nghệ hiện đại để theo dõi và quản lý đàn tê giác. Mục tiêu của nước này là tăng số lượng tê giác trắng tại Vườn quốc gia Kruger từ hơn 2.000 cá thể lên 12.000 cá thể trong thập kỷ tới. Để đạt được mục tiêu này, Nam Phi sẽ sử dụng máy bay không người lái để theo dõi quần thể tê giác hằng ngày, cũng như trang bị vòng cổ GPS và hệ thống báo cáo kỹ thuật số để thu thập dữ liệu thời gian thực.

Những nỗ lực bảo tồn này không chỉ tập trung vào việc tăng số lượng quần thể tê giác mà còn nhằm đảm bảo sự đa dạng di truyền và sức khỏe của chúng. Việc áp dụng công nghệ hiện đại trong bảo tồn cũng giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực từ con người và các hoạt động bất hợp pháp đối với quần thể tê giác. Đồng thời, dự án này cũng kỳ vọng sẽ đóng góp vào việc bảo vệ các loài động vật hoang dã khác tại Vườn quốc gia Kruger.

Trong lĩnh vực khoa học vũ trụ, các nhà khoa học Trung Quốc đã thực hiện một thí nghiệm độc đáo bằng cách đưa một con chip có kích thước bằng chiếc thẻ tín dụng chứa tế bào não người và mạch máu lên trạm vũ trụ Thiên Cung. Mục đích của thí nghiệm này là nghiên cứu cách môi trường không trọng lực ảnh hưởng đến chức năng thần kinh và sức khỏe tâm thần. Đây là lần đầu tiên một ‘chip não’ được đưa vào không gian, mở ra những cơ hội mới cho việc nghiên cứu về tác động của môi trường vũ trụ lên sức khỏe con người.

Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng thí nghiệm này sẽ cung cấp những thông tin quý giá về cách não bộ thích nghi với môi trường không trọng lực, từ đó có thể giúp phát triển các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho các nhà du hành vũ trụ trong các sứ mệnh tương lai. Đồng thời, nghiên cứu này cũng có thể có những ứng dụng trong việc hiểu rõ hơn về các bệnh lý liên quan đến não bộ trên Trái Đất.

Ngoài ra, tập đoàn công nghệ Google đã phát triển một hệ thống cảnh báo sớm động đất bằng cách sử dụng cảm biến chuyển động trên hàng triệu chiếc điện thoại Android. Từ năm 2021 đến 2024, hệ thống này đã phát hiện hơn 11.000 trận động đất và gửi cảnh báo đến người dùng tại 98 quốc gia. Công nghệ này đã chứng minh khả năng hỗ trợ kịp thời cho việc ứng phó với các thiên tai, giúp giảm thiểu rủi ro và thiệt hại cho người dân.

Tại Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), một đoạn đường đặc biệt vừa được khánh thành tại Fujairah, với thiết kế độc đáo có thể tạo ra âm nhạc khi ô tô di chuyển trên đó. Đoạn đường này được khắc những dải rãnh tinh xảo, và khi bánh xe của ô tô lăn qua ở vận tốc khoảng 100 km/giờ, sẽ tạo nên một giai điệu nhạc và truyền vào khoang lái, cho phép người lái xe thưởng thức nhạc mà không cần mở radio. Đây là một sáng tạo thú vị trong việc kết hợp công nghệ và nghệ thuật trong thiết kế hạ tầng giao thông.