Một phòng chờ VIP tại sân bay ở Trung Quốc đang đối mặt với làn sóng chỉ trích gay gắt sau khi áp dụng quy định yêu cầu hành khách phải chứng minh sở hữu tài sản ít nhất 20 triệu nhân dân tệ (tương đương khoảng 73 tỷ đồng) mới được phép sử dụng. Quy định này được ban quản lý đưa ra với mục đích “đảm bảo chất lượng dịch vụ”.

Câu chuyện bắt đầu khi một cư dân mạng Trung Quốc chia sẻ lên mạng xã hội rằng cô là khách hàng sở hữu thẻ VIP của chương trình Golden Sunflower do Ngân hàng Thương mại Trung Quốc phát hành. Dù có thẻ VIP và tích lũy đủ điểm, nhưng khi đến sân bay ở Thành Đô, cô bị từ chối được sử dụng phòng chờ hạng nhất quốc tế vì không chứng minh được bản thân sở hữu 20 triệu tệ trong tài khoản.

Theo thông tin công khai, người sử hữu thẻ VIP của chương trình Golden Sunflower phải đảm bảo có số dư bình quân hàng tháng ít nhất là 500.000 tệ (1,8 tỷ đồng) để mở và giữ thẻ. Trong đó, một trong những quyền lợi chính đáng của chủ thẻ là được sử dụng phòng chờ sân bay.

Đại diện phía phòng chờ sân bay cho biết, nếu khách mua vé máy bay hạng thương gia sẽ được vào phòng chờ VIP trực tiếp. Nếu không, khách phải trả khoản phí 600 tệ (2,1 triệu đồng) cho mỗi lần sử dụng. Riêng với chủ thẻ VIP của chương trình Golden Sunflower do ngân hàng Thương mại Trung Quốc phát hành, cần chứng minh sở hữu khối tài sản chính trên 20 triệu tệ.

Người phát ngôn của ngân hàng Thương mại Trung Quốc cũng lên tiếng, xác nhận đã áp dụng quy định này từ tháng 6/2024. Phía ngân hàng cho hay, để dùng phòng chờ hạng nhất quốc tế tại sân bay Thiên Phủ ở Thành Đô, chủ thẻ cần đổi 9 điểm và chứng minh tài sản tài chính có ít nhất 20 triệu tệ.

Tuy nhiên, quyết định này đã gây ra nhiều cuộc tranh luận dữ dội trên mạng xã hội của quốc gia tỷ dân. Luật sư Trương Học Quyền, Giám đốc điều hành hãng luật Sơn Thăng Phúc Kiến, nhận định động thái của ngân hàng có thể vi phạm quyền lợi người tiêu dùng và không hợp lý về mặt pháp lý.

Việc nâng điều kiện từ 500.000 tệ (1,8 tỷ đồng) lên 20 triệu tệ (73 tỷ đồng) được cho là tăng gấp 40 lần và loại trừ tài sản hữu hình như bất động sản, xe cộ, chỉ tính tài sản tài chính là điều hoàn toàn quá mức. Những khách hàng từng đáp ứng tiêu chuẩn cũ rõ ràng đang bị tước đoạt quyền lợi chính đáng bởi điều khoản không công bằng.

Hiện quy định mới tiếp tục gây ra nhiều cuộc tranh luận dữ dội trên mạng xã hội của quốc gia tỷ dân. Nhiều ý kiến châm biếm rằng, ban quản lý phòng chờ đang nâng điều kiện cao quá mức chỉ vì lý do khách có nhu cầu quá nhiều.

Lãi suất tiền gửi và cho vay tại các ngân hàng thương mại tiếp tục xu hướng giảm trong tháng 7, khi nhiều đơn vị tài chính này điều chỉnh giảm lãi suất tiền gửi. Cụ thể, Ngân hàng Bắc Á đã giảm 0,1% cho tất cả các kỳ hạn và loại hình tiền gửi. Tương tự, VIB cũng giảm 0,1%/năm cho kỳ hạn 36 tháng với tiền gửi tại quầy từ 1 tỷ đồng đến dưới 5 tỷ. Ngân hàng Bảo Việt điều chỉnh giảm lãi suất 0,15-0,2%/năm đối với tiền gửi các kỳ hạn 6-13 tháng.

Trước đó, một số ngân hàng như Lộc Phát (LPB) và Ngân hàng Quốc dân (NCB) cũng đã giảm lãi suất tiền gửi niêm yết. Tính đến ngày 22/7, lãi suất cho vay bình quân mới ở mức 6,23%/năm, giảm 0,7%/năm so với cuối năm 2023. Mục đích của việc giảm lãi suất này là nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và cá nhân phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Trên thị trường tiền tệ liên ngân hàng, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng VND giảm 0,02 – 0,06 điểm phần trăm ở tất cả các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống. Trong khi đó, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng USD đi ngang ở các kỳ hạn qua đêm và 2 tuần; giảm 0,01 điểm phần trăm ở các kỳ hạn còn lại.

Ngoài ra, lợi suất Trái phiếu Chính phủ trên thị trường thứ cấp tăng ở hầu hết các kỳ hạn. Ngân hàng Nhà nước cũng đã bơm ròng 8.203,86 tỷ đồng ra thị trường qua nghiệp vụ thị trường mở. Điều này cho thấy sự linh hoạt trong việc điều hành chính sách tiền tệ nhằm ổn định thị trường và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Các chuyên gia kinh tế nhận định rằng việc giảm lãi suất tiền gửi và cho vay sẽ có tác động tích cực đến nền kinh tế, giúp doanh nghiệp và cá nhân tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp hơn, từ đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, việc giảm lãi suất cũng đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo ổn định tài chính và kiểm soát lạm phát.

Các quốc gia trên thế giới đang phải cân nhắc giữa nhu cầu sử dụng tiền số ngày càng lớn của công chúng với những cảnh báo về rủi ro đối với ổn định tài chính của lĩnh vực này. Sự phát triển nhanh chóng của stablecoin, một loại tiền ảo được thiết kế để giữ giá ổn định, thường neo theo tỷ giá 1:1 với đồng USD, đã làm dấy lên lo ngại về tác động tiềm ẩn đối với hệ thống tài chính toàn cầu.

Stablecoin đã trở thành một công cụ phổ biến trong giao dịch tiền mã hóa, giúp người dùng chuyển tiền tức thì với chi phí thấp hơn so với các phương thức truyền thống. Tuy nhiên, việc sử dụng stablecoin cũng đặt ra nhiều thách thức và rủi ro. Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đã lên tiếng cảnh báo rằng nếu để stablecoin phát triển tự do, niềm tin của người dân vào tiền tệ sẽ bị xói mòn, chủ quyền tiền tệ bị đe dọa và những rủi ro đối với ổn định tài chính trở nên khó kiểm soát.

Các nhà hoạch định chính sách cũng lo ngại rằng stablecoin có thể bị lợi dụng làm công cụ trung gian cho các hoạt động tội phạm tài chính. Trước những thách thức này, một số quốc gia đang gấp rút phát triển tiền ảo của ngân hàng trung ương (CBDC), nhằm mang đến cho người dân lựa chọn thanh toán số hóa an toàn và góp phần ngăn chặn làn sóng “Đôla hóa” đang mạnh lên.

Ông Christian Catalini, sáng lập Phòng thí nghiệm Kinh tế học Tiền mã hóa tại Viện Công nghệ Massachusetts, nhận định rằng chúng ta đang sống trong một bối cảnh kỳ lạ, khi stablecoin neo theo đồng USD nắm vị trí áp đảo. Nếu không có các biện pháp quản lý, điều này có thể dẫn đến tình trạng đô la hóa tràn lan.

Hiện trên toàn cầu có khoảng 250 tỷ USD giá trị stablecoin đang lưu hành, phần lớn đều neo theo đồng USD. Nhà đầu tư thường rót vốn vào loại tài sản này để giữ tiền trước khi giao dịch tiền mã hóa hoặc sử dụng để thanh toán, bởi giao dịch chỉ mất vài phút thay vì vài ngày như ngân hàng truyền thống, đồng thời chi phí giao dịch lại rẻ hơn rất nhiều.

Giới phân tích nhận định thị trường stablecoin sẽ tiếp tục tăng trưởng bùng nổ trong những năm tới. Viện Citi dự báo nguồn cung stablecoin toàn cầu có thể đạt 1,6 ngàn tỷ USD vào năm 2030, thậm chí có thể tăng vọt đến 3,7 ngàn tỷ USD nhờ khung pháp lý thuận lợi hơn tại Mỹ.

Một số quốc gia đang xem xét các giải pháp khác nhau. Tại Anh, Ngân hàng Trung ương (BOE) đã phát đi tín hiệu nới lỏng so với quan điểm thận trọng trước đây với các tổ chức phát hành stablecoin. Tại khu vực đồng Euro, nhiều nhà hoạch định chính sách đang ấp ủ kỳ vọng đưa đồng Euro trở thành đồng tiền dự trữ mới thay thế vị trí thống trị của USD.

ĐDespite những nỗ lực này, Thống đốc BOE Andrew Bailey vừa cảnh báo rằng việc các ngân hàng lớn tự phát hành stablecoin có thể đặt ra rủi ro cho sự ổn định tài chính. Theo ông Bailey, giải pháp hợp lý hơn cho Anh là từng bước chuyển sang áp dụng tiền gửi dạng token hóa – tức số hóa tiền gửi của các ngân hàng thương mại, qua đó rút ngắn thời gian thanh toán – thay vì vội vàng đưa ra một đồng tiền số quốc gia mới.

Tại khu vực đồng Euro, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) là lực lượng dẫn dắt chủ chốt khi mạnh mẽ thúc đẩy phát hành đồng Euro số. Từ năm 2021, dự án đồng Euro số phục vụ đối tượng khách hàng bán lẻ đã được triển khai, với mục tiêu từng bước giảm sự phụ thuộc của châu Âu vào các tập đoàn công nghệ Mỹ đang nắm giữ hạ tầng thanh toán xuyên lục địa.

Tuy nhiên, bức tranh phát triển tiền số do ngân hàng trung ương phát hành (CBDC) trên thế giới vẫn chưa thực sự khởi sắc. Dù toàn cầu ghi nhận 69 dự án CBDC bán lẻ đang trong quá trình triển khai, mới chỉ có 3 dự án chính thức đưa vào vận hành và hai dự án khác đã phải dừng lại giữa chừng.

Ám ảnh lớn nhất đối với các dự án CBDC là thất bại điển hình của Nigeria. Năm 2021, nước này từng tự tin phát hành đồng tiền số e-Naira, song đa phần người dân lại thờ ơ và chuyển sang sử dụng stablecoin neo theo đồng USD do các tổ chức tư nhân phát hành.

Ông Nitin Datta, Chánh văn phòng UNDCIF (cơ quan trực thuộc Liên Hợp Quốc về tài sản số), nhận định rằng một phần nguyên nhân khiến đồng e-naira thất bại là do nó chỉ đơn thuần là phiên bản số hóa của đồng tiền nội tệ truyền thống, vốn không nhận được sự tin tưởng từ công chúng.

Bà Ruth Wandhofer, Chủ tịch cơ quan quản lý hệ thống thanh toán Vương quốc Anh, nhấn mạnh rằng loại tài sản này vẫn chưa cho thấy khả năng ứng dụng ở quy mô lớn. Theo bà, một giám đốc tài chính cấp toàn cầu “khó có thể dùng stablecoin để thực hiện các giao dịch giá trị lớn xuyên biên giới” do vướng phải chi phí chuyển đổi ngoại tệ đáng kể.

Bà cũng chỉ ra thực tế tại nhiều quốc gia, người tiêu dùng vẫn thiếu kiến thức tài chính cơ bản, hệ thống thanh toán còn nhiều hạn chế, trang thiết bị công nghệ chưa đáp ứng, và tính minh bạch chưa cao.

Đối với những dự án này, ông Josh Lipsky, Giám đốc cấp cao Trung tâm địa kinh tế của Atlantic Council, cho rằng sự ra đời của đồng Euro số sẽ là phép thử quyết định. “Nếu Euro số vận hành thành công, khu vực đồng Euro sẽ chứng minh cho thế giới thấy rằng giải pháp số hóa của khu vực công là khả thi và xứng đáng trở thành hình mẫu toàn cầu”, ông nhấn mạnh.