Thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn có tiềm năng và dư địa tăng trưởng lớn. Do vậy, ngành Chứng khoán cần quyết tâm cao nhất, đặt tâm thế mới trong bối cảnh mới để tiếp tục đưa thị trường phát triển ổn định, minh bạch, bền vững trong năm 2023 và các năm tiếp theo.

Đây là phát biểu của Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023 của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) tổ chức chiều 27/12/2022.

Ghi nhận nỗ lực lớn trong bối cảnh thị trường gặp nhiều khó khăn

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, năm 2022 mặc dù thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam biến động mạnh trước sự tác động của nhiều yếu tố kinh tế vĩ mô thế giới và trong nước. Tuy nhiên, TTCK Việt Nam về cơ bản vẫn đảm bảo hoạt động ổn định, an toàn, minh bạch, đúng quy định pháp luật.

Năm 2022, mặc dù thị trường điều chỉnh theo xu hướng giảm về điểm số và thanh khoản, song về cơ bản thanh khoản vẫn được duy trì và các hoạt động trên thị trường vẫn được đảm bảo. Thứ trưởng cho rằng thị trường biến động và gặp nhiều thách thức, nhưng thanh khoản bình quân vẫn đạt hơn 20.000 tỷ đồng/phiên là con số khả quan.

Thứ trưởng cũng cho rằng, trong năm 2022, TTCK Việt Nam tiếp tục thể hiện tốt vai trò là kênh dẫn vốn trung và dài hạn cho nền kinh tế, góp phần quan trọng giúp Chính phủ, doanh nghiệp huy động hiệu quả nguồn vốn phục vụ cho đầu tư phát triển và sản xuất, kinhh doanh.

Một kết quả nổi bật cũng được Thứ trưởng đánh giá cao trong năm 2022 là ngành Chứng khoán đã tăng cường công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra, qua đó đã phát hiện và xử lý nghiêm các sai phạm trên TTCK. “Đây là điều chúng ta làm tốt trong năm qua và được thị trường ghi nhận, góp phần giúp niềm tin trên thị trường được củng cố, tạo tiền đề cho phát triển minh bạch, bền vững hơn”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Cũng trong năm 2022, UBCKNN đã tiếp tục triển khai công tác tái cấu trúc thị trường. “Nhiệm vụ này về cơ bản hoàn thành trong năm 2022, nhưng điều này cần tăng cường hơn nữa trong năm 2023 để tất cả các thành viên thị trường hoạt động một cách an toàn, hiệu quả hơn”, Thứ trưởng cho hay.

Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cũng đánh giá cao sự đoàn kết của tập thể UBCKNN trong một năm đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. “Mỗi công chức trong ngành Chứng khoán đều đã nỗ lực cố gắng, đoàn kết, tăng cường chức trách nhiệm vụ cá nhân trong việc hoàn thiện mục tiêu chung. Thay mặt lãnh đạo Bộ Tài chính, tôi ghi nhận, biểu dương những nỗ lực, kết quả đạt được của UBCKNN và các đơn vị trong ngành; đồng thời, biểu dương các đơn vị trong Bộ đã phối hợp, hỗ trợ UBCKNN hoàn thành nhiệm vụ được giao trong năm 2022”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Năm 2023 tập trung cho chất lượng hoạt động

Chỉ đạo tại hội nghi, Thứ trưởng cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, thị trường tài chính – tiền tệ có sự thay đổi rất nhanh, nên việc phản ứng chính sách cũng cần có sự linh hoạt, kịp thời. Vì vậy, trong năm 2023, UBCKNN và các đơn vị liên quan tiếp tục rà soát và tham mưu Bộ Tài chính trình các cấp có thẩm quyền để điều chỉnh các chính sách liên quan. Cùng với đó, UBCKNN cũng cần xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai có hiệu quả các giải pháp theo Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030 sẽ được ban hành trong thời gian tới.

Đánh giá cao công tác giám sát, thanh tra và xử lý sai phạm trên thị trường năm qua, Thứ trưởng đề nghị, năm 2023, UBCKNN và các đơn vị cần tiếp tục duy trì, đồng thời nâng cao thêm một bước về kỷ cương, kỷ luật trên TTCK.

“Năm 2023, cần tiếp tục tăng cường chất lượng trong công tác quản lý, cấp phép, cung cấp dịch vụ của UBCKNN, các sở giao dịch chứng khoán và Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, nhằm đảm bảo tốt nhất nhu cầu của doanh nghiệp và nhà đầu tư trên thị trường. Củng cố, tăng cường năng lực, nhân lực của UBCKNN, các sở giao dịch chứng khoán và Tổng công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, đảm bảo cơ bản về số lượng chất lượng quản lý, giám sát, thanh tra, cung cấp dịch vụ cho TTCK phát triển”, Thứ trưởng chỉ đạo. 

Về hệ thống công nghệ thông tin, Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị liên quan cần tiếp tục tháo gỡ vướng mắc, nỗ lực, quyết liệt cao nhất để sớm đưa vào vận hành, tạo tiền đề cho việc ra đời các sản phẩm, dịch vụ mới trên TTCK. Ngoài ra, UBCKNN và các đơn vị tiếp tục tăng cường thông tin tuyên truyền một cách chính thống về chính sách, hoạt động của cơ quan quản lý, của thị trường để nhà đầu tư, doanh nghiệp nắm được, đẩy lùi các tác động tiêu cực của tin đồn thất thiệt, tin sai sự thật trên thị trường.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương đã lĩnh hội ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi và tiếp thu các ý kiến phát biểu của các đơn vị. Ngay trong đầu năm 2023, UBCKNN sẽ bắt tay vào việc triển khai các nhiệm vụ đã đề ra và cố gắng cao nhất để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Lãnh đạo UBCKNN cũng mong tiếp tục nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ Tài chính và sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các các đơn vị thuộc bộ, tạo điều kiện cho ngành Chứng khoán hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong năm 2023./.

Bước sang năm 2023, dù được dự báo còn thách thức và những khó khăn nhất định nhưng “lửa thử vàng gian nan thử sức”, không ít các doanh nghiệp cũng chuẩn bị tâm thế và chủ động ứng với với những thách thức không chỉ trong năm 2023 mà còn cả giai đoạn tiếp theo. Trong hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai công tác năm 2023 của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), Thứ trưởng bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi yêu cầu trong năm 2023 cần triển khai các giải pháp để thị trường chứng khoán phát triển thực chất, bền vững hơn, tăng thanh khoản, tiếp tục là kệnh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế.

Bên cạnh đó, bộ Tài chính, UBCKNN cũng đã có những giải pháp để tháo gỡ những vướng mắc chung cho thị trường cùng các giải pháp thúc đẩy thị trường chứng khoán (TTCK) năm 2023 và các năm tiếp theo.

Năm 2022, cơ quan quản lý đã có những biện pháp xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trên TTCK giúp bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư. Tại chương trình Talk Show Phố Tài Chính, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển Thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết động thái của cơ quan quản lý trong việc siết chặt kỷ cương của thị trường được coi là điểm nhấn quan trọng trong năm 2022. UBCKNN đã phối hợp với cơ quan điều tra để xử lý hình sự với những vụ việc lớn như lừa đảo ở Công ty ASA, Tập đoàn FLC hay Tập đoàn Louis. Năm 2022, UBCKNN đã kiểm tra và xử lý vi phạm 495 trường hợp tổ chức và cá nhân có hành vi vi phạm trên TTCK, trong đó có 5 vụ việc liên quan đến thao túng giá trên TTCK. Ngoài ra, đã có nhiều biện pháp bổ sung cũng như chế tài nặng đối với các hành vi vi phạm. Tổng số tiền phạt lên đến trên 39 tỷ đồng.

Theo bà Bình, những động thái này có tác động đến tâm lý nhà đầu tư, thậm chí khiến cho thị trường bị tác động mạnh nhưng những đề này được cho là chỉ mang tính chất ngắn hạn. Trong khi về dài hạn, bà Bình đánh giá những động thái này tạo ra niềm tin cho nhà đầu tư vào sự tăng trưởng bền vững đặc biệt với nhà đầu tư nước ngoài.

Năm 2023, dự báo thị trường sẽ đón nhận những áp lực từ bên ngoài cũng như bên trong. Bà Bình cho rằng nền kinh tế Việt Nam nói chung và TTCK nói riêng sẽ vẫn tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Áp lực của vấn đề lạm phát cũng như mặt bằng lãi suất tăng cao sẽ còn tiếp diễn. Trong ít nhất nửa đầu năm 2023, lãi suất tăng cao sẽ khiến chi phí đầu vào của các doanh nghiệp sản xuất sẽ khó khăn, điều này sẽ khiến dòng tiền sẽ vẫn ở lại khu vực tính dụng ngân hàng thay vì đổ vào TTCK như năm 2021.

Ngoài ra, kinh tế thế giới cũng sẽ đối mặt với những khó khăn, thậm chí nguy cơ suy thoái dẫn đến nhu cầu và tiêu dùng của các mặt hàng xuất khẩu giảm. Các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi khó khăn nêu trên.

Về các điểm sáng cho năm 2023, bà Bình cho biết tốc độ lạm phát của Mỹ đã bắt đầu chững lại, Fed cũng phát ra tín hiệu giảm dần biện pháp thắt chặt tiền tệ. Ngoài ra, nền kinh tế Trung Quốc đã có tín hiệu mở cửa trở lại. Bên cạnh đó, nền kinh tế Việt Nam năm 2023 được đánh giá tích cực. Ngân hàng phát triển châu Á cuối tháng 12 vẫn cho rằng Việt Nam còn dư địa tăng trưởng khoảng 6,3% trong năm 2023, cao nhất trong khu vực ASEAN. Cùng với đó, lượng mở mới tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trên TTCK Việt Nam vẫn tăng mạnh, gấp đôi so với năm 2021. Thêm vào đó, nhà đầu tư nước ngoài đã có dấu hiệu mua ròng trở lại rất tích cực. Những điều trên cho thấy TTCK vẫn là kênh đầu tư có triển vọng trong năm 2023.

Về các giải pháp giúp thị trường phát triển bền vững và trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế trong thời gian tới. Đại diện UBCKNN cho biết trong năm tới sẽ tiếp tục rà soát luật Chứng khoán và các văn bản thi hành theo hướng  khắc phục ngay những bất cấp và khó khăn, hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong quá trình huy động vốn trên TTCK, tạo nền tảng cho nhà đầu tư tham gia thị trường một cách minh bạch và an toàn hơn. Một điểm nhấn quan trọng nữa, cơ quan quản lý quyết tâm đưa hệ thống giao dịch mới vào vận hành từ giữa năm 2023, qua đó có thể hỗ trợ cho các giải pháp giao dịch mới trên thị trường, triển khai cơ chế thanh toán bù trừ CCP, giúp cho TTCK tiệm cận các thông lệ quốc tế và có thể được cộng điểm trong quá trình đánh giá nâng hạng lên thị trường mới nổi.

Một điểm quan trọng tiếp theo là cơ quan quản lý sẽ nhận mạnh vào việc triển khai cấp giám sát từ phía công ty chứng khoán nhằm đảm bảo nâng cao năng lực của hệ thống giám sát. Bên cạnh hệ thống giám sát hai cấp như hiện nay, UBCKNN sẽ thiết lập hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung và ứng dụng công nghệ trong hoạt động giám sát TTCK, nâng cao xử lý và phát hiện các hành vi vi phạm từ phía cơ quan quản lý thị trường.

Trong năm 2023, thực hiện quy định của Nghị định 65 về vấn đề phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, Dự kiến UBCKNN sẽ đưa vào vận thành hệ thống giao dịch thứ cấp dành cho trái phiếu phát hành riêng lẻ từ giữa năm 2023. Đối với thị trường chứng khoán phái sinh, UBCKNN đang phối hợp với các Sở giao dịch chứng khoán rà soát để cải tiến chất lượng chỉ số VN30, đồng thời chỉ đạo các Sở giao dịch triển khai tiếp các loại sản phẩm Hợp đồng tương lai đối với các chỉ số khác ngoài VN30 để đang dạng hóa sản phẩm cho nhà đầu tư.

UBCKNN đã trình Bộ Tài chính để trình Chính phủ dự thảo chiến lược phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 trong đó trọng tâm đặt ra các vấn đề phát triển bền vững và nhấn mạnh ứng dụng khoa học công nghệ mới trong công tác giao dịch, giám sát, vận hành các hệ thống thị trường…

Tại đây, lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã đưa ra một số phương hướng, nhiệm vụ của ngành chứng khoán trong năm 2023.

Theo bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, năm 2022 là một năm thử thách đối với nền kinh tế Việt Nam khi chịu tác động kép cả từ bên ngoài và bên trong. Dù vậy, nền kinh tế vẫn ghi nhận được những kết quả ấn tượng với GDP ước tăng 8,02% so với năm trước, kinh tế vĩ mô tiếp tục được giữ vững ổn định và lạm phát vẫn đang được kiểm soát.

Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, bà Phương cho biết, mặc dù trải qua nhiều biến động nhưng thị trường vẫn giữ vững sự ổn định nhất định, vận hành an toàn và thông suốt. 

Bước sang năm 2023, lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nhận định đây là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị… trên thế giới tiếp tục được dự báo diễn biến phức tạp, khó lường. Vì vậy, Ủy ban Chứng khoán, các Sở giao dịch, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam sẽ kiên trì bám sát các mục tiêu trọng điểm trong năm 2023.

Cụ thể, ngành chứng khoán sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý và các chính sách phát triển thị trường. Rà soát, nghiên cứu các quy định pháp lý và các cơ chế, chính sách để sửa đổi, bổ sung sao cho phù hợp với thực tế phát triển của thị trường chứng khoán.

Đồng thời, đẩy mạnh tái cấu trúc và hoàn thiện các hệ thống nền tảng cho hoạt động tổ chức và vận hành thị trường. Trong số đó, tập trung đẩy nhanh hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin KRX vào vận hành; tạo điều kiện triển khai các sản phẩm, dịch vụ mới trên thị trường chứng khoán và đảm bảo thị trường vận hành thông suốt, liên tục, an toàn và hiệu quả.

Cùng với đó là tăng cường giám sát, thanh kiểm tra, xử lý các vi phạm nhằm tăng cường kỷ cương, kỷ luật trên thị trường.

Bên cạnh đó, ngành chứng khoán cũng sẽ tập trung tăng cường tuyên truyền, củng cố niềm tin của nhà đầu tư với các giải pháp như: phối hợp với các cơ quan liên quan xử lý nghiêm và giải quyết kịp thời các vụ việc vi phạm quy định, tung tin đồn thất thiệt trên thị trường chứng khoán, bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhà đầu tư; tăng cường thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời tới công chúng đầu tư, giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư an tâm tham gia huy động và đầu tư trên thị trường vốn; tăng cường đào tạo, nâng cao hiểu biết và kỹ năng tài chính của nhà đầu tư khi tham gia thị trường.

Về nâng hạng thị trường chứng khoán, bà Vũ Thị Chân Phương cho biết, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp với các tổ chức quốc tế và chủ động đề xuất Bộ Tài chính tổ chức trao đổi với các bộ, ngành liên qua để thị trường chứng khoán Việt Nam sớm được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi theo kế hoạch đã đặt ra.

Về phía Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM, bà Nguyễn Thị Việt Hà, quyền Chủ tịch Hội đồng quản trị cũng cho biết, trong năm 2023, HOSE sẽ tập trung nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ quan trọng như hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin mới KRX; thực hiện tiếp nhận và tổ chức niêm yết theo lộ trình sắp xếp lại thị trường của Chính phủ; tập trung nâng cao chất lượng thị trường, đẩy mạnh công tác quản lý, giám sát thị trường, đảm bảo kỷ cương, kỷ luật thị trường; tiếp tục kiện toàn nhân sự, đổi mới quản trị, điều hành phù hợp với mô hình đoàn kết và trách nhiệm để hoàn thành tốt nhiệm vụ đặt ra, đóng góp vào nhiệm vụ chung của ngành chứng khoán…

Kết thúc phiên giao dịch cuối cùng của năm 2022, chỉ số VN-Index dừng lại ở mốc 1.007 điểm, giảm 32,78% so với cuối năm 2021. Mặc dù bị sụt giảm mạnh, tuy nhiên xét về tổng thể, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn giữ được sự ổn định. Đa số doanh nghiệp niêm yết đều hồi phục sau đại dịch Covid-19. Nhà đầu tư nước ngoài trở lại mua ròng hơn 26.000 tỷ đồng trong năm vừa qua, đảo chiều so với mức bán ròng hơn 58.000 tỷ đồng ở năm trước đó…/.